1) фіз. адно са скажэнняў адлюстраванняў, якое ўтвараецца аптычнымі сістэмамі ў выглядзе плямы;
2) астр. газавая туманная абалонка ядра каметы, якая разам з ім утварае галаву каметы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Кіба́лка ’старажытны жаночы галаўны ўбор, абруч, на які накручваюцца валасы’ (Малч., ТС, Сцеп., Сержп. Грам., Нік., Шн., Маш.), ’хустка’ (ДАБМ, Серб.). Укр.кибалка ’тс’. Варыянт гибалка ’тс’ сведчыць аб магчымасці ўзводзіць гэтыя словы да дзеяслова гібаць (гл.). Семантыка тлумачыцца тым, што на ўбор або абруч накручваюцца валасы (ЕСУМ, 2, 428). Аднак існуе пераканаўчая гіпотэза аб балтыйскім паходжанні ўсходнеславянскіх слоў. Параўн. літ.kýblas ’шырокая павязка на валасах дзяўчыны’, kỹbulas ’шырокая стужка, на якую накручваюць валасы кругом галавы’. Прыняць славянскае паходжанне для гэтых слоў немагчыма (Буга, Rinkt, 3, 777). Да таго ж у адрозненне ад беларускіх, украінскіх і рускіх слоў літоўскія маюць даволі празрыстую этымалогію. Яны ўзводзяцца да kìbti ’чапляцца’, kabė́ti, kybóti ’вісець, абвісаць’, kabìnti ’абхопліваць, браць у кола’ і інш. Неабходна адзначыць, што рад украінскіх і беларускіх слоў мае форму з м (кімбалка, кимбалка), якая адпавядае форме цяперашняга часу дзеяслова kìbti (kim̃ba) (Лаўчутэ, Балтизмы, 114).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кічка1 ’гронка’ (Мат. Гом.), ’хамуціна, падціснутая пад клешнямі хамута’, ’валік з ануч, які насілі маладзіцы пад чапцом’ (Нар. словатв., Тарнацкі, Studia). Рус.кичка ’сабраныя ў пучок валасы жанчыны’, укр.кичка ’старадаўні галаўны ўбор жанчыны’, ’пракладка пад хамутом’, балг.кичка ’галаўны ўбор’, серб.-харв. (ц.-слав.) кычька ’валасы’, польск.kiczka ’пучок, звязка, маленькі сноп саломы, валік валасоў у жанчыны’, чэш.kyčka ’пучок валасоў, чуб, кутас, вязка’. Да прасл.kyčьka < kyka. Параўн. укр.кика ’галаўны ўбор маладой’, рус.кика ’жаночы галаўны ўбор’, ’частка хамута’, ст.-рус.кыка ’валасы на галаве, павязка’, ст.-слав.кыка ’пучок валасоў’, балг.кика ’тс’, серб.-харв.ки̏ка ’каса’, славен.кіка ’пучок валасоў’. Параўн. апафанічныя варыянты: лат.kika ’чуб’, ст.-інд.kucáte ’звіваецца’. Махэк₁, 243 мяркуе аб першасным значэнні ’пучок валасоў, чуб’ для прасл.kyka.
Кі́чка2 ’сечка (для рубкі чаго-небудзь)’ (Мат. Гом.). Няясна. Магчыма кантамінацыя, семантычнае прыпадабненне кічка1 да сечка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бо́брык, ‑у, м.
1. Від сукна з кароткім стаячым ворсам. Паліто з бобрыку.
2.узнач.прысл.бо́брыкам. Пра кароткую мужчынскую стрыжку, пры якой спераду пакідаюцца стаячыя валасы. Стрыгчы бобрыкам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аблысе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Страціць валасы, зрабіцца лысым; палысець. Здавалася.. [бацька] паменшаў, раздаўся ў плячах, зусім аблысеў.Грахоўскі.//перан. Агаліцца, пазбавіцца покрыва. □ Снег хутка раставаў, і за дзень узгоркі аблыселі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рабіць калматым; кудлаціць, касмаціць. Ярмоленка пры слове «буксір» моршчыў твар, калмаціў каротка падстрыжаныя валасы.Сіўцоў.Ля берага вецер калмаціць Густую чупрыну трысця.Кляўко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прычаса́цца, ‑чашуся, ‑чэшашся, ‑чэшацца; зак.
Расчасаць, прыгладзіць сабе валасы. [Кузьма] павярнуўся назад, зайшоў у сваё купэ, завязаў гальштук і прычасаўся.Дуброўскі.// Зрабіць сабе якую‑н. прычоску. Прычасацца па модзе. Прыгожа прычасацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нату́заць
1. ermüden vt, ábquälen vt;
2. (заваласы) j-n an den Háaren (wiederhólt) rúpfen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
зачаса́ць
1. (валасы) glatt kämmen
2.буд beháuen vt; ánspitzen vt;
зачаса́ць колéinen Pfahl ánspitzen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
рвану́цьразм héftig réißen*; zíehen* vt, vi (an D);
рвану́ць за валасы́ an den Háaren zíehen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)