Verbum

увапхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што (разм.).

Тое, што і упхнуць.

|| незак. упіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і упі́хваць, -аю, -аеш, -ае.

уло́пацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак. (разм.).

1. у што. Папасці ў непрыемнае становішча з-за промаху, памылкі.

У. ў бяду.

2. у каго. Закахацца.

У. ў дзяўчыну.

умяшча́льны, -ая, -ае.

1. Які ўмяшчае значную колькасць, многа каго-, чаго-н.

У. зала.

У. чамадан.

2. Які можа ўмясціцца.

|| наз. умяшча́льнасць, -і, ж. (да 1 знач.).

упаўнава́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., каго (што) на што і з інф.

Даць паўнамоцтвы на што-н.

У. на вядзенне перагавораў.

|| незак. упаўнава́жваць, -аю, -аеш, -ае.

упіхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што (разм.).

Тое, што і упхнуць.

|| незак. упіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і упі́хваць, -аю, -аеш, -ае.

урачы́, ураку́, урачо́ш, урачо́; урачо́м, урачаце́, ураку́ць; уро́к, -ракла́, -ло́; урачы́; урачо́ны; зак., каго-што і без дап.

Тое, што і сурочыць.

|| незак. урака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

частко́вы, -ая, -ае.

Няпоўны, які датычыцца толькі часткі чаго-н., распаўсюджаны толькі на частку каго-, чаго-н.

Ч. рамонт.

Частковае вызваленне ад падатку.

|| наз. частко́васць, -і, ж.

бра́цца, бяру́ся, бярэ́шся, бярэ́цца; бяро́мся, бераце́ся, бяру́цца; бяры́ся; незак.

1. за каго-што. Хапацца рукамі за які-н. прадмет або за каго-н.

Б. за рукі.

2. за што. Пачынаць работу, якую-н. дзейнасць прыладай працы, зброяй.

Б. за граблі.

3. за што. Прыступаць да якой-н. справы, распачынаць дзейнасць.

Б. за вучобу.

4. за каго-што. Прымаць меры ўздзеяння ў адносінах да каго-, чаго-н. (разм.).

Б. за парушальнікаў працоўнай дысцыпліны.

Б. за дысцыпліну.

5. з інф. Прымаць на сябе абавязацельствы выканаць што-н.

Б. адрамантаваць жняярку.

6. Пачынацца, наставаць (пра з’явы прыроды).

Бярэцца на мароз.

7. Лавіцца на вуду, спінінг (пра рыбу).

Шчупак на хлеб не бярэцца.

8. Ліпнуць, прыставаць да каго-, чаго-н.

Гразь бярэцца за боты.

9. Расці, набірацца сілы (разм.).

Нядаўна палолі, а пустазелле зноў бярэцца.

◊

Брацца за гуж (разм.) — пачынаць якую-н. сур’ёзную справу.

Брацца за розум (разм.) — рабіцца разважлівым, станавіцца на правільны шлях.

Брацца ў рожкі (разм.) — выяўляючы сваю самастойнасць, задзірацца, спрачацца.

|| зак. узя́цца, вазьму́ся, во́зьмешся, во́зьмецца; во́зьмемся, во́зьмецеся, во́зьмуцца; узя́ўся, узяла́ся, -ло́ся, -лі́ся; вазьмі́ся.