fizyka

ж. фізіка

fizyka ciała stałego — фізіка цвёрдага цела;

fizyka jądrowa — ядзерная (ядравая) фізіка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

непрапарцыяна́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не мае правільных прапорцый. Непрапарцыянальны склад цела.

2. Які не адпавядае чаму‑н. (у якасных адносінах). Непрапарцыянальнае развіццё эканомікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

артапеды́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да артапедыі. Артапедычнае лячэнне. // Прызначаны для лячэння якіх‑н. дэфармацый цела, для іх кампенсацыі. Артапедычная гімнастыка. Артапедычны абутак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

баратэрапі́я, ‑і, ж.

Спец. Метад лячэння, пры якім штучна змяняецца атмасферны ціск, каб павялічыць папаўненне крывёй сасудаў якога‑н. органа або часткі цела чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каме́та, ‑ы, ДМ ‑меце, ж.

Нябеснае цела, якое мае выгляд абкружанага туманнай абалонкай яркага светлага ядра з вузкай паласой святла ў форме хваста.

[Ад грэч. komētēs (astēr) — літаральна «хвастатая (зорка)».]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гі́дзіцца, гіджуся, гідзішся, гідзіцца; незак.

Абл. Гадзіцца. За гэтыя суткі Лёдзя бадай што знелюбіла сама сябе, сваё цела, нават гідзілася дакрануцца да яго. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

траекто́рыя, ‑і, ж.

Спец. Лінія, якую апісвае ў прасторы ў працэсе руху цела або пункт. Траекторыя электрона. // Лінія палёту снарада або кулі. Траекторыя ракеты.

[Ад лац. trajectus — перамяшчэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

храматафо́р, ‑а, м.

Спец.

1. У жывёл — пігментныя клеткі ў скурным покрыве, якія абумоўліваюць здольнасць жывёл зменьваць колер.

2. Бялковае цела пратаплазмы клетак водарасцей.

[Ад грэч. chrōma — колер, фарба і phorós — носьбіт.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГРАВІТАЦЫ́ЙНАЯ МА́СА,

фізічная велічыня, якая характарызуе ўласцівасці цела як крыніцы прыцягнення; роўная інертнай масе. Гл. Маса.

т. 5, с. 383

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АЎТАЭЛЕКТРО́ННАЯ ЭМІ́СІЯ,

выхад электронаў з металу (або паўправадніка) пад уздзеяннем моцнага эл. поля. Адбываецца з паверхні цела, якая адыгрывае ролю катода. Тлумачыцца на аснове тунэльнага эфекту і зоннай тэорыі цвёрдага цела. Пры павелічэнні вонкавага эл. поля змяншаецца патэнцыяльны бар’ер, большае імавернасць тунэльнага выхаду электронаў з цела, г. зн. павялічваецца колькасць выпрамененых электронаў. Шчыльнасць току аўтаэлектроннай эмісіі j=с1E​2exp(-c2/E), дзе E — напружанасць эл. поля, c1 і c2 — канстанты,якія залежаць ад матэрыялу катода. На аўтаэлектроннай эмісіі заснавана дзеянне розных прылад і прыстасаванняў (халодных катодаў, тунэльных дыёдаў і інш.).

т. 2, с. 122

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)