змо́ўніцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да змоўніка; такі, як у змоўніка. Змоўніцкія планы. □ Усе маўчалі, і гэтае маўчанне, асабліва нейкая змоўніцкая нерухомасць людзей, прымусіла Карніцкага схамянуцца. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

віталі́зм, ‑у, м.

Рэакцыйная ідэалістычная плынь у біялогіі, згодна з якой усе з’явы і працэсы ў жывых арганізмах тлумачацца не матэрыяльнымі прычынамі, а наяўнасцю ў іх звышнатуральнай сілы.

[Фр. vitalisme.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́плакаць, ‑плачу, ‑плачаш, ‑плача; заг. выплач, зак., што.

1. Выліць, выказаць пачуцці слязьмі. Выплакаць гора.

2. Выпрасіць плачам. Выплакаць дапамогу.

•••

Выплакаць (усе) вочы — вельмі часта і многа плакаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рассла́бнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. расслаб, ‑бла; зак.

Стаць слабым, ненапружаным; аслабець. Усе мускулы, здаецца, расслаблі, угаманіліся, быццам адпушчаныя струны. М. Ткачоў. Рукі .. [Сцяпанавы] адразу расслаблі, упусцілі акраец. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мар’ян ’маяран садовы, Majorana hortensis Moench.’ (Федар. 6, Мал.), марʼянак ’тс’ (Сцяшк. Сл.), мар’янка ’тс’ (брэсц., Кіс.). Усе з с.-лац. назвы majorana з перастаноўкай зычных йр > рй. Аналагічна і ў чэш. мове: majorán, marjánka і marijanka ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыкушмэ́рыцца ’падхадзіцца, упыніцца з дамашняй работай’ (стаўб., Жд. 2). Прэфіксальнае ўтварэнне ад незафіксаванага *кушмэ́рыцца, фанематычнага карэляту кушма́рыцца ’гуляць з агнём; важдацца’ (стаўб., Нар. сл.), зваротнага ад *кушмэ́рыць, параўн. кушме́рыць ’горача напальваць печ’ (гл.). Усе да кухма́рыць/кухма́рыцца (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́церабіць сов.

1. вы́рубить;

в. хмызня́к — вы́рубить куста́рник;

2. с.-х. вы́теребить;

в. усе́ кано́плі — вы́теребить всю коноплю́;

3. разг. (съесть) уплести́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пале́гчы сов., в разн. знач. поле́чь;

усе́ паляглі́ спаць — все полегли́ спать;

п. ў бая́х — поле́чь в боя́х;

жы́та палягло́ — рожь полегла́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перасалі́ць сов.

1. в разн. знач. пересоли́ть;

п. суп — пересоли́ть суп;

п. усе́ грыбы́ — пересоли́ть все грибы́;

2. перен., разг. пересоли́ть, переборщи́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перастраля́ць сов., в разн. знач. перестреля́ть;

п. усю́ дзічы́ну — перестреля́ть всю дичь;

п. усе́ патро́ны — перестреля́ть все патро́ны;

п. на́нава — перестреля́ть за́ново

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)