дыялекты́зм, ‑а, м.
Слова або выраз у літаратурнай мове, узяты з якога‑н. дыялекту. У творах .. [Кузьмы Чорнага] нярэдка можна сустрэць дыялектызмы, словы вузкага мясцовага значэння (накшталт «кагадзе», «дзындра» і інш.). Кудраўцаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навырэ́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Тое, што і навырэзаць. [Настаўнік:] — Дакуль мы будзем стаяць голыя? [Крамнік:] — Пакуль кій выражу. — Нешта вельмі доўга вырэзваеш... За гэты час можна цэлы воз навырэзваць. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намно́га, прысл.
У значнай ступені, значна. Намнога лепш. Намнога перавысіць норму выпрацоўкі. □ Праз колькі хвілін можна было разабраць, што ішлі мужчыны. Задні намнога адстаў ад пярэдняга, высокага і плячыстага. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падбо́льшыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., што.
Абл. Зрабіць большым. У лямпе падбольшылі агонь, і праз акно можна было з двара бачыць, як стаяць каля стала і гаспадар, і госць. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прары́ўка, ‑і, ДМ ‑рыўцы; Р мн. ‑рывак; ж.
Разм. Прарэджванне. [Марына Міхайлаўна:] — Праз тыдзень можна пачынаць прарыўку. Пакідайце расліну ад расліны вось на такой адлегласці, калі хочаце атрымаць нармальныя цыбуліны. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыкме́тна,
1. Прысл. да прыкметны (у 1 знач.).
2. безас. у знач. вык. Можна бачыць, відаць. Было прыкметна, што пані Ядвіга хацела яшчэ нешта дадаць да характарыстыкі «пана доктара». Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упяцяры́х, прысл.
Колькасцю ў пяць асоб (рознага полу) або істот (ніякага роду). Калень гэты, нібыта яго ўзялі і наўмысля пагаблявалі, роўны і гладкі, што твой стол. Можна сесці ўпяцярых. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
худзі́на, ‑ы, ж.
Тое, што і худзізна (у 1 знач.). З-пад скуры [каня] выразна вытыркалі рабрыны, аж іх можна было пералічыць, і чорная шэрсць на іх парудзела ад худзіны. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калейдаско́п
(ад гр. kalos = прыгожы + eidos = выгляд + skopeo = гляджу)
1) аптычная прылада-цацка, у якой можна наглядаць змену розных каляровых узораў;
2) перан. хуткая змена чаго-н. (напр. к. уражанняў).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
даве́дацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.
1. што, чаго, пра каго-што, аб кім-чым. Сабраць, атрымаць звесткі аб кім-, чым-н.
Многа чаго ён даведаўся з кніг. 3 розных крыніц можна д. пра дзейнасць Францыска Скарыны.
2. аб кім-чым, пра каго-што. Атрымаць даведку, запытацца аб чым-н.
Д. аб стане хворага.
3. каго. Наведаць каго-н., прыйсці да каго-н. (разм.).
Д. бацькі.
|| незак. даве́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)