Так, што нельга раз’яднаць; вельмі моцна, трывала. Звязаць вяроўкі намёртва. □ Не паспеў .. [Сотнікаў] саскочыць з трактара, як побач загарэўся цягач трэцяй батарэі, намёртва села ў варонку гаўбіца.Быкаў.Рука.. [чалавека] намёртва ўпілася ў камень.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
таўшча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Абл. Станавіцца таўсцейшым, больш тоўстым. Дрэвы ўсе раслі, таўшчалі, А закіданы дубок .. Змізарнелы і адметны, Для другіх дубоў чужы, З ім быў кожны непрыветны, Як той камень на мяжы.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раштэ́йн
(ням. Rohstein, ад roh = шэры + Stein = камень)
разнавіднасць штэйну, найменш багатая выдаляемым пры плаўцы металам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сапфі́р
(гр. sappheiros)
мінерал класа вокіслаў і гідравокіслаў, каштоўны камень сіняга або блакітнага колеру; разнавіднасць карунду.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
штэйн
(ням. Stein = літар.камень)
прамежкавы або пабочны прадукт, які атрымліваецца пры плаўцы руд каляровых металаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
эўкла́з
(ад гр. eu = добра + klasis = ломка, расколванне)
рэдкі каштоўны камень сіняга колеру, якія напамінае аквамарын.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
прывалі́цьIсов., в разн. знач. привали́ть;
п. ка́мень да сцяны́ — привали́ть ка́мень к стене́;
парахо́д ~лі́ў да пры́стані — парохо́д привали́л к при́стани;
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Камлю́к1 ’камель’ (ТСБМ, Др.-Падб., Юрч.; КЭС, лаг.), камлю́х, кымлюшок ’тс’ (Яўс.); міёр.камлю́к, къмлюшок ’тонкае паленца дроў’ (Нар. сл.), камлюшок ’сцёрты венік’ (шкл., Мат. Маг.); камлю́к ’прысадзісты, каржакаваты чалавек’ (Др.-Падб.; гродз., З нар. сл.), ’хлопчык-таўстун’ (калінк., З нар. сл.), ’моцны, хуткі’ (полац., Нар. лекс. і З нар. сл.), камлюкава́ты ’камлісты’, ’невысокі, прысадзісты’ (КЭС, лаг.; ТСБМ). Да камель1. Утворана пры дапамозе суф. ‑ʼук (‑ʼух). Сюды ж і свісл.камлукаваты ’тоўсты, нязграбны’ (Сцяшк. Сл.).
Камлю́к2 ’камень’ (нараўл., Мат. Гом.). Ад каменю́к, параўн. укр.каменю́ка ’камень’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Híntegedanke
m -ns, -n за́дняя ду́мка; патае́мная заду́ма
◊ ~n háben — ≅ трыма́ць ка́мень за па́зухай
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
валу́н, ‑а, м.
Вялікі камень — абломак горнай пароды. Рухаючыся з поўначы на поўдзень, вялікія масы лёду драбнілі цвёрдыя пароды, цягнулі іх з сабою і пакідалі на сваім шляху буйныя валуны, дробныя каменні... і пясок.В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)