перадра́ць, -дзяру́, -дзярэ́ш, -дзярэ́; -дзяро́м, -дзераце́, -дзяру́ць; -дра́ў, -ра́ла; -дзяры́; -дра́ны; зак. (разм.).
1. што. Разадраць папалам, на часткі.
П. паперу.
2. што. Падраць, разадраць усё, многае, доўга носячы.
П. адзенне.
3. каго. Задраць, забіць (пра ўсіх, многіх жывёл, птушак).
4. што. Пацерці на тарцы ўсё, многае.
П. усю бульбу.
|| незак. перадзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адме́рці, адамрэ; пр. адмёр, ‑мерла; зак.
Страціць жыццяздольнасці загінуць; стаць нежывым (пра часткі арганізма, расліны). Клеткі тканак адмерлі. Знізу сучкі на дрэве адмерлі. // перан. Страціць жыццяздольнасць; знікнуць (пра грамадскія з’явы, асаблівасці быту і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абмярцве́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які страціў адчувальнасць, стаў нежывы (пра клеткі, тканкі, часткі цела).
2. перан. Нерухомы, застылы, без жыцця. [Камары] не лёталі і не кусаліся, а сядзелі абмярцвелыя ў шчылінах і пад лісцямі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надрабі́ць 1, ‑раблю, ‑робіш, ‑робіць; зак., што.
Падоўжыць, павялічыць вязаннем што‑н. Надрабіць панчохі.
надрабі́ць 2, ‑драблю, ‑дробіш, ‑дробіць; зак., чаго.
Разбіўшы, разламаўшы на дробныя часткі, нагатаваць нейкую колькасць чаго‑н. Надрабіць кучу камення.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нубі́йцы, ‑аў; адз. нубіец, ‑бійца, м.; нубійка, ‑і, ДМ ‑бійцы, мн. нубійкі, ‑біек; ж.
Народнасць, якая жыве ў Афрыцы паміж першым і шостым дарогамі Ніла, у межах паўднёвай і паўночнай часткі Усходняга Судана.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падку́рчыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Сагнуцца, падагнуцца (пра часткі цела). Ногі падкурчыліся. Хвост падкурчыўся. // Сесці або легчы, сагнуўшы або падагнуўшы ногі. Алесь падкурчыўся на лаве і глядзіць, праз цьмяныя шыбы на гразкую вуліцу. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакро́іць, ‑крою, ‑кроіш, ‑кроіць; зак., што.
1. Скроіць усё, многае. Пакроіць касцюмы.
2. Парэзаць, падзяліць на часткі ўсё, многае. Бацька пакроіў хлеб і парэзаў тонкае сала. Брыль.
3. і без дап. Кроіць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгалінава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што.
1. Раздзяліць на некалькі частак, ліній, напрамкаў, якія ідуць ад аднаго пункта ў розныя бакі. Разгалінаваць чыгуначны пуць.
2. перан. Раздзяліць на часткі, аддзелы (установы, арганізацыі і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хе́ты, ‑аў; адз. хет, ‑а, М хеце, м.
Агульная назва плямён і народнасцей, якія насялялі ў 2 і ў пачатку 1 тысячагоддзя да н. э. цэнтральную і ўсходнюю часткі Малой Азіі і паўночную Сірыю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шыроказахо́пны, ‑ая, ‑ае.
Які мае рабочыя часткі з шырокім захопам (пра сельскагаспадарчыя машыны). Шыроказахопны камбайн. □ Самаходнай.. [сенакасілка] завецца таму, што рухаецца самастойна, без дапамогі трактара, шыроказахопнай — за вялікую шырыню паласы, на якой зрэзвае траву. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)