свара́дж

(санскр. svaräja = сваё праўленне)

асноўны лозунг нацыянальна-вызваленчага руху ў каланіяльнай Індыі з пач. 20 ст. да 1947 г., які трактаваўся левым крылом руху як заклік да поўнай нацыянальнай незалежнасці, а правым як патрабаванне абмежаванага самакіравання ў рамках Брытанскай імперыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Такт ’мерны рух; лад; пачуццё меры’ (ТСБМ, Ласт., Некр. і Байк.), тахт ’рытм, рытмічнае суправаджэнне’ (Сл. ПЗБ, Цых.), та́хта ’тс’ (Стан.). Запазычана з заходнееўрапейскіх моў, відаць, праз польск. takt ’рытм; далікатнасць’, ’рытм (у музыцы, руху)’, што з лац. tāktus ’дотык; адчуванне дотыку’ (ЕСУМ, 5, 506; Фасмер, 4, 13; Голуб-Ліер, 476; Брукнер, 564). Сюды ж такто́ўны ’які мае такт’ (ТСБМ, Ласт., Некр. і Байк.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

атамі́зм

(ад гр. atomos = непадзельны)

навуковае ўяўленне пра дыскрэтную будову матэрыі і пра непарыўнасць матэрыі і руху.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

аўтаінспе́кцыя

(ад аўта- + інспекцыя)

нагляд за правільнасцю аўтамабільнага руху, а таксама дзяржаўны орган, які ажыццяўляе гэты нагляд.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

басма́ч

(цюрк. basmak = рабіць налёт)

удзельнік узброенага нацыянальна-дэмакратычнага руху ў Сярэд. Азіі ў 1917—1926 гг.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ве́лум

(лац. velum = парус)

орган руху і захоплівання ежы ў гідрамедуз, сіфанафор і лічынак многіх марскіх малюскаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

візуалі́зм

(ад лац. visualis = зрокавы)

прыём у мастацтве, мэта якога — выклікаць зрокавыя ўяўленні (руху паверхні, мігцення, свячэння).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гідрагеало́гія

(ад гідра- + геалогія)

навука аб падземных водах, іх паходжанні, руху, фізічных уласцівасцях, хімічным саставе, заканамернасцях распаўсюджання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гідра́ўліка

(гр. hydraulikos = вадзяны)

навука аб законах раўнавагі і руху вадкасцей і спосабах практычнага прымянення гэтых законаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

му́скул

(лац. musculus = літар. мышаня)

тканка жывога арганізма, здольная скарачацца і забяспечваць функцыю руху частак цела; мышца.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)