аўтаматызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.
1. Выкарыстаць (выкарыстоўваць), укараніць (укараняць) аўтаматычныя прыборы, прыстасаванне машыны ў вытворчасці. Аўтаматызаваць тэхналагічны, працэс.
2. Зрабіць (рабіць) аўтаматычным (у 2 знач.). Аўтаматызаваць рухі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
да́тчык, ‑а, м.
Прыстасаванне ў аўтаматычнай або тэлемеханічнай канструкцыі, якое прымае, пераўтварае і перадае інфармацыю кантрольна-вымяральнаму ці каманднаму прыбору. Цеплавыя датчыкі паведамілі, што за бартом плюс шэсцьдзесят па Цэльсію. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ста́ртэр, ‑а, м.
1. Той, хто дае сігнал старту.
2. Прыстасаванне, механізм для запуску аўтамабільных, авіяцыйных і пад. рухавікоў. Неўзабаве .. [Аляксей] залез у кабіну адной машыны, паспрабаваў завесці, Стартэр не дзейнічаў. Новікаў.
[Англ. starter.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хадункі́, ‑оў; адз. хадунок, ‑нка, м.
Прыстасаванне са злучаных між сабой слупкоў (звычайна на колцах) для дзіцяці, якое вучыцца хадзіць. Той дзень Міхалінка хадзіла ў адмысловых хадунках на маленькіх калёс[ік]ах. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шрубцы́нга, ‑і, ДМ ‑нзе, ж.
Спец. Прыстасаванне ў выглядзе скабы са шрубай для замацоўвання дэталі ў час апрацоўкі. Замацоўваў [Шурка] фотаапарат па шрубцынзе і шчоўкаў кадр за кадрам усю касету. Шыловіч.
[Ад ням. Schraubzwinge.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мары́лка ’прыстасаванне, пры дапамозе якога мораць насякомых’, ’пратрава’, марыльня ’тс’ (ТСБМ). З рус. мори́лка ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 110).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ві́нда ’прыстасаванне для пад’ёму грузаў: бярвенняў, вады; пад’ёмнік у млыне’ (КТС, БРС, Бір. Дзярж., Сцяшк. МГ, Шат.), ст.-бел. винда ’дамкрат, прыстасаванне для падымання будаўнічых матэрыялаў, лябёдка, калаўрот-пад’ёмнік’ (з XVII ст.). Запазычана праз ст.-польск. winda (з XVI ст.) з ням. Winde < winden//wenden ’варочаць’ (Булыка, Запазыч., 64; Корчыц, Дасл. (Гродна), 1967, 131; Брукнер, 622).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Машынэрыя ’нескладанае, прымітыўнае прыстасаванне, прылада’ (маладз., Янк. Мат.). З польск. maszyneria ў паніжаным значэнні, якое з франц. machinerie ’машынерыя’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Набіўка (nabiŭka) ’прыстасаванне для ткання паясоў’ (ваўкав., Арх. Федар.), укр. гуцульск. на́бівка ’набіліцы’. Ад набіва́ць ’прыбіваць ніткі’, біць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ра́мы мн. л. ’прыстасаванне (дуга з пераплеценымі вяроўкамі), у якім носяць сена’ (полац., ДАБМ, камент.). Да рама 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)