мат.адна з трох каардынат, якія паказваюць месцазнаходжанне пункта ў прасторы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
анаргазмі́я
(ад ан- + аргазм)
адсутнасць аргазму пры палавых зносінах; адна з формаў зніжэння сексуальнасці ў жанчын.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ко́сінус
(н.-лац. cosinus)
мат.адна з трыганаметрычных функцый, адносіны прылеглага катэта да гіпатэнузы (параўн.сінус).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мікраглі́я
(ад мікра- + гр. glia = клей)
адна з форм нейрагліі, якая выконвае ахоўную функцыю (параўн.макраглія).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ха́йрынг
(англ. highring)
адна з формаў сярэднетэрміновага крэдытавання экспарту без перадачы права ўласнасці на тавар арандатару.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Глі́ца ’вясенні вецер’ (БРС, Гарэц., Байк. і Некр.). Не вельмі яснае слова. Паводле Трубачова (Слав. языкозн., V, 178), гэта лексема, магчыма, з’яўляецца праславянскім лексічным дыялектызмам бел. мовы. Паходжанне яго лічыцца няясным. Але можна паспрабаваць аб’яднаць слова глі́ца ’вясенні вецер’ з бел. словам іглі́ца ’хвоя, адна хваінка’, укр.гли́ця ’хвоя, адна хваінка; драўляная іголка і да т. п.’ (Грынч.), польск.iglica, ст.-польск.glica (гл. Слаўскі, 1, 443–444). Тады глі́ца, магчыма, паходзіць з іглі́ца. Паршапачаткова глі́ца як назва ветру магла быць метафарай (’штосьці калючае, як ігла’). У такім выпадку няма патрэбы гаварыць аб спецыфічна беларускім лексічным дыялектызме праславянскага характару, таму што такая метафарызацыя можа здарыцца ў любы час.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Наў1 прыназ. ’у’: наў прымы ідзе (смарг., Сл. ПЗБ). Са спалучэння прыназоўнікаў на і ў, аб’яднаных значэннем мэты: на + у + прымы. Магчымы ўплыў прыстаўкі наў-.
Наў2 ’навіна, новы ўраджай’: Пазычця мне гарнцы два круп да наві (Бяльк.). Да новы; незвычайны вакалізм можа тлумачыцца ўплывам акання ў ненаціскных складах (да наві?). Найбольш верагодна, што гэта — позняе ўтварэнне ад навіна ’новы ўраджай’ шляхам адсячэння ‑ін‑а, успрынятага як суфікс адзінкавасці, што вельмі пашыраны на Мсціслаўшчыне, параўн. сахыріна ’адна асобная частачка ў са́хары (цукры)’, салі́на ’адна асобная частачка ў солі’ (З нар. сл., 131); у такім выпадку наў выступае як паралельнае ўтварэнне да рэчыўных назоўнікаў сахар, соль і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АВЕРЛО́К
(англ. overlock),
краеабкідальная швейная машына пяцельнага шыўка, дзе адна з петляў агінае край зрэзу дэталі. Выкарыстоўваецца пры пашыве вырабаў з трыкат. палатна.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
буха́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Рмн. ‑нак; ж.
Адна штука печанага хлеба; булка, бохан. Хлопец, відаць, ішоў з магазіна, — у руках ён трымаў загорнутую ў газету буханку хлеба.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выхава́льнік, ‑а, м.
Той, хто займаецца выхаваннем каго‑н. [Люда:] — Увайшла я ў клас... І не адна ж зайшла, а як на суд: і выхавальнік іхні, і метадыст, і студэнты...Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
