пірамі́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -мі́д, ж.
1. Мнагаграннік, асновай якога з’яўляецца многавугольнік, а астатнія грані — трохвугольнікі з агульнай вяршыняй.
2. Вялікае каменнае збудаванне такой формы — грабніца фараонаў у Старажытным Егіпце.
3. Група складзеных прадметаў, якая мае шырокую аснову і звужаецца ўверсе.
Вінтоўкі ў пірамідзе.
4. Гімнастычная або акрабатычная фігура ў форме піраміды з групы людзей.
5. Станок для захоўвання вінтовак (спец.).
6. Гульня на більярдзе, пры якой шары складваюцца ў выглядзе трохвугольніка і пры дапамозе кія ўдарным шаром разбіваюцца і заганяюцца ў лузы.
|| прым. пірамі́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
угары́, прысл.
У вышыні (у паветры, у небе); проціл. унізе. Голасам моцы, ціха і важна Гром пракаціўся ўгары. Колас. Вялікі чырвоны месяц вісіць угары над лесам. Мурашка. Зоры сінія высока Зазвінелі ўгары. Броўка. Каляровыя шары пралятаюць угары, Як за птахам птах у вырай. А. Александровіч. // У верхняй частцы чаго‑н.; уверсе. Угары, недзе пад страхой, ціўкнуў спрасонку верабей. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
андрэі́ды
(н.-лац. andreaeidae)
падклас лістасцябловых імхоў; пашыраны па ўсім зямным шары, прадстаўлены адзіным родам андрэя.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
біягеагра́фія
(ад бія- + геаграфія)
навука, якая вывучае заканамернасці пашырэння і размеркавання жывых арганізмаў на зямным шары.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
наі́ды
(н.-лац. nais)
кольчатыя чэрві сям. наідыдаў пашыраны ў прэсных вадаёмах па ўсім зямным шары.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
«БУ́ЛА»,
бел. нар. гульня. Гуляюць дзве каманды. Кожная выбірае вядучага. Ён моцна б’е палкай з загнутым канцом па буле (драўляным шары) і гоніць яе па зямлі ў бок праціўніка, каманда памагае яму. Праціўнікі стараюцца перахапіць і вярнуць булу да ўмоўленай мяжы.
т. 3, с. 326
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
аўрыска́льпій
(н.-лац. auriscalpium)
недасканалы грыб сям. яжоўнікавых, пашыраны ў зонах хвойных лясоў па ўсім зямным шары.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
буленгры́н
(англ. bowling-green = паляна для гульняў у шары)
рэгулярны ўчастак парку, заняты газонам, разнавіднасць партэра 2.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
бульдзене́ж
(фр. boule de neige = літар. камяк снегу)
садовая форма каліны звычайнай, суквецці якой нагадваюць снегавыя шары.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
панэндэ́мікі
(ад пан- + эндэмікі)
віды (роды, сямействы і інш.) раслін і жывёл, якія жывуць на ўсім зямным шары.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)