ша́рык, ‑а, м.

Памянш.-ласк. да шар (у 2 знач.); невялікі шар. Каля стаялых азярчын засвяціліся залацістыя шарыкі вербалозу. Даніленка. Сядзела [Саша] моўчкі, хмурылася і ляпіла з хлеба шарыкі і зоркі. Шамякін.

•••

Белыя крывяныя шарыкі — лейкацыты.

Чырвоныя крывяныя шарыкі — эрытрацыты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

про́бны в разн. знач. про́бный;

п. ўрок — про́бный уро́к;

~ная сталь — про́бная сталь;

◊ п. ка́мень — про́бный ка́мень;

п. шар — про́бный шар

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зонд,

медычны інструмент; метэаралагічны шар; стрыжань для пошуку мін; металічны электрод.

т. 7, с. 106

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мяч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Суцэльны або пусты ў сярэдзіне шар з пругкага матэрыялу, здольны адскокваць пры ўдары аб цвёрдую паверхню.

Ручны м.

Валейбольны м.

|| памянш. мя́чык, -а, мн. -і, -аў, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

угару́ і уго́ру, прысл. (разм.).

Увышыню, уверх.

Шар падняўся ў.

Дубы ўзнімаюць у. свае цяжкія кроны.

◊

Ісці ўгару (разм.) —

1) атрымаць павышэнне па службе;

2) паспяхова развівацца.

Лапкі ўгору (разм., жарт.) — не супраціўляцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шарападо́бны, ‑ая, ‑ае.

Які мае выгляд шара, падобны на шар. Шарападобныя бактэрыі. Шарападобныя кроны дрэў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

глаба́льны, -ая, -ае.

Усеагульны, які ахоплівае ўвесь зямны шар, увесь свет.

Праблема чыстай вады набыла г. характар.

○

Глабальная ракета — ракета, якая можа даставіць баявы зарад у любое месца зямнога шара.

|| наз. глаба́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кісце́нь, ‑цяня, м.

Даўнейшыя зброя ў выглядзе кароткай палкі, на адным канцы якой падвешваўся металічны шар для нанясення ўдараў, а на другім была пятля для надзявання на руку. Ударыць кісцянём. □ Запясце Корчака абвіваў рэмень кісцяня. Кісцень пагойдваўся. Калючы сталёвы шар, падобны на шышку дурнап’яну. Караткевіч.

[Цюрк. кістāн.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

угару́ и уго́ру нареч., разг. вверх, кве́рху;

шар падня́ўся ўгару́ — шар подня́лся вверх (кве́рху);

◊ ісці́ ўгару́ — идти́ в го́ру;

ла́пкі ўго́ру — ла́пки вверх

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БАЛ

(ад франц. balle шар),

1) умоўная адзінка для вызначэння па пэўнай шкале інтэнсіўнасці з’яў (напр., сілы ветру, шторму, землетрасення і інш.).

2) Лікавая ацэнка поспехаў і паводзін у навуч. установах, дасягненняў у спорце, якасці с.-г. жывёл (на выстаўках) і інш. 3) Шар для галасавання (балаціравання).

т. 2, с. 236

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)