Разм. Ваеннаслужачы нестраявой часці. За баявымі ўзводамі ішло бадай што цэлае аддзяленне нестраевікоў на чале са старшыной роты.Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ука́звацца, ‑аецца; незак.
1. Адзначацца, выяўляцца, паказвацца. Тут жа ўказвалася палявая пошта той часці, дзе служыў Ігар.Кулакоўскі.
2.Зал.да указваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ландве́р, ‑а, м.
У Прусіі, Германіі, Аўстра-Венгрыі і Швейцарыі ў 19–20 стст. ваеннаабавязаныя запасу другой чаргі. // Вайсковыя часці з гэтых ваеннаабавязаных.
[Ням. Landwehr.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВО́ІНСКАЯ ЧАСЦЬ,
арганізацыйна самастойная баявая і адм.-гасп. адзінка ва ўсіх відах узбр. сіл. У Рэспубліцы Беларусь да воінскай часці адносяцца ўсе палкі, асобныя батальёны (дывізіёны, эскадрыллі), якія не ўваходзяць у склад батальёнаў і палкоў. Воінская часць мае агульнаармейскае найменне (нумар, штатную назву, назву атрыманых узнагарод і інш.) і ўмоўнае лічбавае найменне. Воінскія часці складаюцца з органаў кіравання (штаба), баявых, спец. і тылавых падраздзяленняў; паводле прызначэння падзяляюцца на баявыя, баявога забеспячэння, вучэбныя і тылавыя. Воінскія часці ўваходзяць у склад злучэнняў, аб’яднанняў або падпарадкоўваюцца гал. камандаванню.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
бранята́нкавы, ‑ая, ‑ае.
У выразах: бранятанкавыя войскі, бранятанкавыя часці — адзін з галоўных родаў войск сучасных армій, аснову якога складаюць танкі і самаходныя артылерыйскія ўстаноўкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Tágesbefehl
m -(e)s, -e вайск. зага́д па ча́сці
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Вы́дзел ’доля, часць’ (БРС, КТС); ’участак’ (Грыг.); ’выдзяленне пад мерку ці вагу’ (КЭС, лаг.). Рус.вы́дел ’выдзяленне долі, часці’, дыял.вы́делок ’клін або паласа зямлі, выдзеленая пад ворыва’, ст.-рус.выдѣлъ ’доля, часць’, укр.ви́діл, польск.wydział і г. д. Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад вы́дзеліць (гл. дзяліць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цырыманія́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да цырыманіялу. Цырыманіяльны парадак.// Які адбываецца згодна з цырыманіялам; урачысты. Цырыманіяльнае шэсце. □ Цырыманіяльным маршам праходзілі часці, артылерыйскага палка.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каланча́
(рус. каланча < цюрк. kalača, ад ар. kal’a = крэпасць)
дазорная вышка пажарнай часці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
каміса́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Кіруючая асоба з грамадска-палітычнымі або адміністрацыйнымі функцыямі (у перыяд 1918—1942 гг. — палітычны кіраўнік воінскай часці.).
Брыгадны к.
2. Асоба, якая ўзначальвае ваенны камісарыят.
Ваенны к.
3. У студэнцкіх будаўнічых атрадах: асоба, якая адказвае за арганізацыйна-выхаваўчую работу.
|| прым.каміса́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)