ГРАШО́ВА-КРЭДЫ́ТНЫ КРЫ́ЗІС,
парушэнне збалансаванасці грашова-крэдытнай сістэмы. Адрозніваюць цыклічныя грашова-крэдытныя крызісы, якія параджаюцца перыядычнымі дыспрапорцыямі ў працэсе вытв-сці, і спецыяльныя, выкліканыя надзвычайнымі эканам. і паліт. падзеямі, стыхійнымі бедствамі і інш. прычынамі.
т. 5, с. 418
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЎТАПО́ЕЗД,
аўтамабільны поезд, аўтамабіль з паўпрычэпам або некалькімі прычэпамі цягава-счэпнымі ці апорна-седлавымі прыстасаваннямі. Маюць агульныя з аўтамабілем тармазную сістэму і электраабсталяванне; бываюць грузавыя, пасажырскія і спецыяльныя. На Беларусі аўтамабільныя паязды выпускае ВА «БелаўтаМАЗ».
т. 2, с. 118
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
гута́цыя
(ад лац. gutta = кропля)
выдзяленне раслінамі кропляў вады праз спецыяльныя вусцейкі (гідатоды), што назіраецца ў цёплае і вільготнае надвор’е.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
грым, ‑у, м.
1. Спецыяльныя фарбы, наклейкі, накладкі, з дапамогай якіх надаюць твару акцёра патрэбны выгляд. Налажыць грым. Зняць грым.
2. Патрэбны для ігры на сцэне выгляд акцёра, прыдадзены яму з дапамогай фарбаў, наклеек, накладак. Асабліва многа было фатаграфій гэтай жанчыны — у грыме, у розных уборах і паставах. Карпаў.
[Ад іт. grimo — маршчыністы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кансервава́ць, -рву́ю, -рву́еш, -рву́е; -рву́й; -рвава́ны; незак., што.
1. Нарыхтоўваючы, падвяргаць спецыяльнай апрацоўцы для засцярогі ад псавання.
К. мяса.
2. Прымаць спецыяльныя тэхнічныя меры для засцярогі ад псавання, карозіі (спец.).
К. лесаматэрыялы.
К. машыны, станкі.
3. Часова прыпыняць развіццё, дзейнасць чаго-н.
К. будаўніцтва.
|| зак. закансервава́ць, -рву́ю, -рву́еш, -рву́е; -рву́й; -рвава́ны.
|| наз. кансерва́цыя, -і, ж. (да 2 і 3 знач.) і кансервава́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
контрразве́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Спецыяльныя органы дзяржавы для процідзеяння разведцы праціўніка, для барацьбы са шпіянажам, дыверсіямі і пад. Гонкель быў немец-каланіст з Украіны, даўнішні агент нямецкай разведкі. Але год шэсць назад савецкая контрразведка парвала ўсе ніткі яго сувязей, арыштавала ўсіх, хто ведаў яго і каго ён ведаў. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спецыялізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.
1. Даць (даваць) спецыяльныя веды і навыкі ў якой‑н. галіне навукі і тэхнікі; навучыць (навучаць) якой‑н. спецыяльнасці. Спецыялізаваць студэнтаў па тэлемеханіцы.
2. Прызначыць (прызначаць) для работы ў якой‑н. спецыяльнай галіне або для спецыяльнага выкарыстання. Спецыялізаваць магазіны. Спецыялізаваць гаспадаркі на вытворчасці тэхнічных культур.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фотарэцэ́птары
(ад фота- + рэцэптары)
святлоўспрымальныя ўтварэнні (спецыяльныя клеткі, органы), здольныя паглынаць святло і выклікаць фотабіялагічныя працэсы ў арганізмах (фотаперыядызм, фотатаксіс, фотатрапізм, зрок і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АЛЮМІНАВА́ННЕ,
нанясенне на паверхню метал. вырабаў алюмінію ці яго сплаваў. Ахоўвае яе ад карозіі, надае спецыяльныя фіз.-хім. ўласцівасці, паляпшае вонкавы выгляд вырабаў. Ажыццяўляецца алітаваннем, газаплазмавым і плазмавым распыленнем, плакіраваннем, выпарэннем металу ў вакууме, апусканнем у расплаў. Выкарыстоўваецца пры апрацоўцы дэталяў самалётаў, ракет, аўтамабіляў, с.-г. інвентару, бытавых вырабаў.
т. 1, с. 291
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
анаглі́фы ана́гліфы
(гр. anaglyphos = рэльефны)
карты, надрукаваныя двума ўзаемна дапаўняльнымі колерамі (сіне-зялёным і чырвоным), пры разглядзе іх праз спецыяльныя акуляры-святлафільтры атрымліваецца стэрэаскапічнае адлюстраванне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)