шты́хель

(ням. Stichel)

разец для гравіроўкі і абточвання дробных дэталей у дакладнай механіцы, гадзіннікавай справе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

boaster

I [ˈboʊstər]

n.

хвалько́ -а́ m. & f.

II [ˈboʊstər]

n.

шыро́кае разьбя́рскае до́лата, разе́ца́ m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Ры́ла ’лыч’ (ТСБМ; лудз., Сл. ПЗБ), ’твар чалавека’ (ТСБМ; пін., Сл. ПЗБ), ’пашча ў рыбы’ (ігн., Сл. ПЗБ), ’вузкі ўваход у рыбалоўную снасць (пух., Сл. ПЗБ), ’верхняя вузкая частка графіна, бутэлькі’ (барыс., Шат.), ры́ло ’рыла, морда’, ’горла бутэлькі’ (ТС, ПСл), руск. ры́ло ’морда’, ’пашча’, ’лыч’, укр. ри́ло, ст.-руск. рыло, польск. rydel ’рыдлёўка’, чэш. rydlaразец’, славац. rydloразец, лапата’, славен. rílo ’хобат’, серб.-харв. ри̏ло ’рыла’, ’губа’, балт. ри́ло ’рыла, морда’. Прасл. *rydlo (< *ru‑tlo‑m), звязанае з рыць, рваць, выяўляе значны паралелізм структуры з лац. rutrum ’лапатка’, лат. raûklis ’скрабок’ (ЭССЯ, Проспект, 76–77; Фасмер, 3, 528; Копечны, 313; БЕР, 6, 259–260).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

разьбо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да разьбы (у 3 знач.), які мае разьбу, нарэзку. Разьбовае кальцо.

2. Які служыць для нарэзкі разьбы. Разьбовы разец. // Прызначаны для вымярэння, праверкі разьбы. Разьбовы калібр. Разьбовы мікрометр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

су́парт

(фр. support, ад п.-лац. supportare = падтрымліваць)

рухомы вузел металарэзных і дрэваапрацоўчых станкоў, які ўтрымлівае разец.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

чыставы́, ‑ая, ‑ое.

1. Перароблены, перапісаны начыста; выпраўлены. У чыставым рукапісе камедыі [«Паўлінка»] драматург імкнецца выразней падкрэсліць, што Адольф — бессаромны лгун. Ярош. // Прызначаны для запісаў начыста. Чыставы сшытак.

2. Спец. Прызначаны для канчатковай апрацоўкі дэталей. Чыставы разец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Sech

n -(e)s, -e с.-г. разе́ц, сашні́к, ляме́ш

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ска́льпель, ‑я, м.

Суцэльнаметалічны хірургічны нож. І вось у руках.. [сястры] бліснуў скальпель. Алешка. Параненых многа. Мацвей Ільіч дванаццаць гадзін з рук не выпускаў скальпель. Асіпенка. Прылада пісьма для .. пісьменніка тое самае, што скальпель для хірурга альбо разец для скульптара. Шкраба.

[Ад лац. scalpellum — ножык.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неасцяро́жны, ‑ая, ‑ае.

Які дзейнічае, не захоўваючы асцярожнасць неабачлівы. Сваім неасцярожным рухам Змітрок рэзка падаў супарт уперад, разец высек сноп іскраў і зламаўся... Ваданосаў. Здаецца, што зараз конь зробіць неасцярожны крок убок ці рванецца наперад, і калымажка праваліцца ў чорную бездань. Шашкоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

siekacz

м.

1. разак; вялікі нож;

2. (зуб) разец;

3. матыка, цяпка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)