ра́мачнік, ‑а, м.
Рамачны вулей. Другога [чалавека] цікавілі пчолы. Стоячы над празрыстым шклом кантрольнага рамачніка, ён наглядаў .., як напаўняюцца янтарным мёдам тысячы васковых каморак-сотаў. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пчала́, -ы́, мн. пчо́лы і (з ліч. 2, 3, 4) пчалы́, пчол, ж.
Насякомае, якое перапрацоўвае кветкавы нектар на мёд.
|| памянш. пчо́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.
|| прым. пчалі́ны, -ая, -ае.
Пчалінае малачко (сакрэт слінных залоз рабочых пчол, якім яны выкормліваюць лічынак на пэўнай стадыі развіцця; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наджа́ліць, ‑іць; зак., каго.
Накусаць, пакусаць (пра пчол, чмялёў, восаў). Больш за ўсіх дасталося Ціхану, пчолы наджалілі так, што Мальвіна, прыйшоўшы дамоў, не пазнала хлопца. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лясны́, лясны́й, ліснэ́й ’уласцівы лесу’, ’які жыве, расце, знаходзіцца ў лесе’, ’багаты лесам, лясісты’, ’які мае адносіны да лесаводства’ (ТСБМ, Бяльк., Сл. ПЗБ); ’дзікі’ (пра яблыні, пчолы)’ (глыб., віл., іўеў., воран., чэрв., Сл. ПЗБ). Прасл. lěs‑ьnъ. Да lěsъ > лес (гл.). Значэнне ’дзікі’ — уплыў балтыйскага субстрату; цяпер яму адпавядаюць лат. прыметнікі ад mežs ’лес’: meža pīle ’дзікая качка’ męża zvēri ’дзікія звяры і інш.’ (Непакупны, Связи, 77–82). Сюды ж лясныя пчолы ’дзікія пчолы’ (чэрв., іўеў., воран., З нар. сл.); лясны клоп ’смярдзюха’ (Сцяшк.), польск. leśnieć ’дзічэць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Варо́ўкі ’пчолы, якія крадуць мёд у другіх вуллях’ (Інстр. I). Ад *вараваць ’красці’, рус. воро́вка ’зладзейка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рабу́сі ’дзікія пчолы, якія крадуць мёд’ (воран., Сцяшк.). З польск. rabuś ’рабаўнік’, параўн. іншую назву: зладзейкі (навагр., там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
о́тчына Угоддзі (лес, участак зямлі), якімі карыстаўся бацька і дзе стаялі пчолы; пчальнік (Стол.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
дзятва́ 1, ‑ы, ж., зб.
Лічынкі пчол, чарва; маладыя пчолы.
дзятва́ 2, ‑ы, ж., зб.
Разм. Дзеці (у 1 знач.). [Двор] аж гудзеў ад піску, смеху, крыку і плачу дзятвы. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Лёка́ла ’латок, па якім пчолы запаўзаюць у вулей’ (віл., Сл. паўн.-зах.). Грынавецкене (Сл. паўн.-зах., 2, 650) супастаўляе яе з літ. lakelė ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
flit [flɪt] v. пералята́ць; пы́рхаць (таксама перан.);
Bees flit from flower to flower. Пчолы пералятаюць з кветкі на кветку;
He flits from one job to another. Ён пырхае з аднаго месца працы на іншае.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)