карыфе́й

(гр. coryphée, ад гр. koryphaios = правадыр)

выдатны дзеяч у якой-н. галіне дзейнасці (напр. к. навукі, к. сусветнай літаратуры).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

commander

[kəˈmændər]

n.

1) зага́дчык, нача́льнік -а, правады́р -а́ m.

2) кама́ндуючы -ага m.

3) капіта́н -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Führer

m -s, -

1) правады́р, кіраўні́к

2) кіро́ўца; шафёр; піло́т

3) правадні́к

4) даве́днік

5) спарт. лі́дэр

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

прарані́ць, ‑раню, ‑роніш, ‑роніць; зак., што (са словамі «гук», «слова» і пад.).

Вымавіць, сказаць. Хлопчык слова не прароніць, Дзеду ў вочы ён глядзіць. Колас. Свядома ці несвядома грозна-ўрачысты правадыр і ўсемагутны шаман прараніў адно слова... па-польску. Брыль. Ліда Пятроўна папрасіла, каб выказваліся. Ніхто не прараніў ні слова. Каваль.

•••

Не прараніць слязы — не заплакаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ро́тмістр ’афіцэрскі чын у кавалерыі, які адпавядае капітану ў пяхоце’, ’асоба ў гэтым чыне’ (ТСБМ), ст.-бел. ротмистръ ’камандзір роты’ (1507 г.) < ст.-польск. rotmistrz < ст.-в.-ням. rotemeisier (Булыка, Лекс. запаз., 62) альбо з с.-н.-ням. rotmesterправадыр, верхавод, завадатар’ (Праабражэнскі, 2, 217; Фасмер, 3, 507).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кауды́льё

(ісп. caudillo = правадыр)

1) афіцыяльны тытул Ф. Франка ў Іспаніі 1939—1975 гг.;

2) дыктатар у некаторых краінах Лац. Амерыкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

self-styled

[,selfˈstaɪld]

adj.

самазва́ны

a self-styled leader whom no one follows — самазва́ны правады́р, яко́га ніхто́ не прызнае́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

standardbearer

[ˈstændərd,berər]

n.

1) сьцягано́сец -ца m., сьцяжны́ -о́га m., хару́жы -ага m. (у во́йску)

2) правады́р -а́ m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ВЕРЦЫНГЕ́ТАРЫГ, Верцынгетарыкс (Vercingetorix; каля 85—46 да н.э.),

правадыр гальскага племя арвернаў. У 52 да н.э. ўзначаліў паўстанне ў Галіі супраць Рыма. У бітве з войскамі Цэзара каля Герговіі (сучасны Жэргаві, Францыя) паўстанцы атрымалі перамогу, але былі акружаны ў крэпасці Алезія і пасля працяглай галоднай аблогі перабіты. Верцынгетарыг трапіў у палон, быў перавезены ў Рым і пакараны смерцю.

т. 4, с. 112

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

leader

[ˈli:dər]

n.

1) правады́р, кіраўні́к -а́ m., лі́дэр -а m.

2) рэ́гент -а m., рэ́гентка f.; кіраўні́к (арке́стру, хо́ру)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)