пебры́на

(фр. pébrine, ад лац. piper = перац)

інвазійная хвароба тутавага шаўкапрада.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пе́рчыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак., што.

Пасылаць што‑н. перцам, сыпаць у што‑н. перац. Час ад часу кухар.. маліўся, абціраў пот і маўкліва, старанна смажыў, перчыў, паліваў... Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

cayenne (pepper)

[keɪˈen]

n.

чырво́ны стручко́вы пе́рац; парашо́к з гэ́тага пе́рцу

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

па́прыка

(венг. paprika, ад гр. peperi = перац)

плады стручковага перцу жоўтага, зялёнага, чырвонага колеру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сярдзі́ты, -ая, -ае.

1. Схільны сердаваць, злавацца; злосны.

Сярдзітая суседка.

2. Які выражае раздражненне, злуецца на каго-, што-н.

С. позірк.

С. на жонку.

3. перан. Які моцна дзейнічае (пра алкаголь, табаку, гарчыцу і пад.).

Сярдзітая гарчыца.

С. перац.

4. перан. Вельмі моцны (пра мароз, вецер і пад.; разм.).

С. мароз.

|| наз. сярдзі́тасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Папра́нік ’пернік’ (Нас., Мат. Гом.). Рус. пряник, смал. пупряник, сеўск. попряльник, укр. попраник. Вытворнае ад *паараны ’вострь^ рэзкі’, параўн. ст.-рус. пьпьрянъ, прыметніка ад пьпьрь ’перац’ (Міклашыч, 270; Праабражэнскі, 2, 44; Фасмер, 3, 395).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АМАЗО́НАС

(Amazonas),

штат на ПнЗ Бразіліі, у Амазонскай нізіне. Пл. 1564,4 тыс. км². Нас. 2200 тыс. чал. (1990). Адм. цэнтр — г. Манаус. У экватарыяльных лясах збор соку гевеі. На плантацыях вырошчваюць джут і перац.

т. 1, с. 303

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

спе́цыі

(лац. species)

вострыя пахучыя прыправы да ежы, напр. карыца, шафран, перац, ваніль, гарчыца, лаўровы ліст.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ЗБІ́ЦЕНЬ,

гарачае пітво на Беларусі ў 18—19 ст. У кіпень з мёдам, цукрам ці патакай дабаўлялі спецыі (перац, гваздзіку, карыцу, мускатны арэх, лаўровы ліст і інш.), часам піва ці спірт. У нар. медыцыне — сродак прадухілення цынгі.

т. 7, с. 28

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

спе́цыі, ‑ый; адз. спецыя, ‑і, ж.

Вострыя пахучыя прыправы (гарчыца, перац, ваніль, карыце, лаўровы ліст, шафран), якія кладуцца ў ежу для лепшага яе смаку. З катла падымалася гарачая пара, духмяная і смачная — мабыць, у шмал[е]ц немцы клалі нейкія спецыі. Асіпенка.

[Лац. species.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)