◎ *Наўпа, навпа ’малпа; жэўжык’ (драг., З нар. сл.). Да ма́лпа (у народным вымаўленні ма́ўпа) у выніку распадабнення губных; параўн. смал.навпа, павпа ’сірэна’ (Черепанова, Мифологическая лексика русского Севера. Л., 1983, 95), якое можа быць дастаткова старым і ўплываць на змену формы і семантыкі запазычанага ма́лпа (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гамадры́л, ‑а, м.
Буйная малпа з роду павіянаў, якая водзіцца ў Афрыцы і на Аравійскім паўвостраве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гібо́н, ‑а, м.
Вузканосая чалавекападобная малпа з вельмі доўгімі пярэднімі канечнасцямі (жыве ў паўднёва-ўсходняй Азіі).
[Англ. gibbon.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арангута́н, ‑а, м.
Буйная чалавекападобная малпа з жорсткай рыжай поўсцю, якая жыве па астравах Суматра і Калімантан.
[Малайск. orang-utan.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маго́, нескл. імаго́т, ‑а, М ‑гоце, м.
Бясхвостая малпа, якая лёгка прыручаецца; водзіцца ў паўночна-заходняй Афрыцы.
[Фр. magot.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чалавекападо́бны ménschenähnlich;
чалавекападо́бная ма́лпагістантр Ménschenaffe m -n, -n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Кікімо́ра ’малпа’ (Бяльк.), ’непрыгожая жанчына’ (Мат. Гом.). Гл. кікіморы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
марты́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Рмн. ‑шак; ж.
Маленькая малпа з доўгімі заднімі нагамі, доўгім хвастом і вузканосай мордай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Марты́шка ’маленькая малпа, Cercopithecus’ (ТСБМ, Нас.), марьты́ха ’малпа’ (Бяльк.). З рус.марты́шка, ст.-рус.мартышка (XVI ст.), якое з лац.Martīnus (уласнае імя) праз с.-н.-ням.Marten, ці с.-галан. Martijn. Аналагічна польск.marcin ’грубіян, мядзведзь’ (Фасмер, 2, 576).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
наса́ч, ‑а, м.
1.Разм. Чалавек з вялікім носам. // Птушка або жывёліна з вялікай дзюбай.
2.Малпа сямейства мартышкападобных з доўгім носам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)