адцы́ркаць

‘адліць, падаіць маленькімі струменьчыкамі што-небудзь (адцыркаць малако); плюнуць праз зубы што-небудзь (адцыркаць сліну)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адцы́ркаю адцы́ркаем
2-я ас. адцы́ркаеш адцы́ркаеце
3-я ас. адцы́ркае адцы́ркаюць
Прошлы час
м. адцы́ркаў адцы́ркалі
ж. адцы́ркала
н. адцы́ркала
Загадны лад
2-я ас. адцы́ркай адцы́ркайце
Дзеепрыслоўе
прош. час адцы́ркаўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

адцы́ркваць

‘адліваць, даіць маленькімі струменьчыкамі што-небудзь (адцыркваць малако); пляваць праз зубы што-небудзь (адцыркваць сліну)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. адцы́ркваю адцы́ркваем
2-я ас. адцы́ркваеш адцы́ркваеце
3-я ас. адцы́рквае адцы́ркваюць
Прошлы час
м. адцы́ркваў адцы́рквалі
ж. адцы́рквала
н. адцы́рквала
Загадны лад
2-я ас. адцы́рквай адцы́рквайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час адцы́ркваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

адцы́ркнуць

‘адліць, падаіць маленькімі струменьчыкамі што-небудзь (адцыркнуць малако); плюнуць праз зубы што-небудзь (адцыркнуць сліну)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адцы́ркну адцы́ркнем
2-я ас. адцы́ркнеш адцы́ркнеце
3-я ас. адцы́ркне адцы́ркнуць
Прошлы час
м. адцы́ркнуў адцы́ркнулі
ж. адцы́ркнула
н. адцы́ркнула
Загадны лад
2-я ас. адцы́ркні адцы́ркніце
Дзеепрыслоўе
прош. час адцы́ркнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

вы́цыркнуць

‘выліць, выдаіць што-небудзь маленькімі струменьчыкамі; плюнуць цераз зубы; выліцца (пра малако і пад.)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́цыркну вы́цыркнем
2-я ас. вы́цыркнеш вы́цыркнеце
3-я ас. вы́цыркне вы́цыркнуць
Прошлы час
м. вы́цыркнуў вы́цыркнулі
ж. вы́цыркнула
н. вы́цыркнула
Загадны лад
2-я ас. вы́цыркні вы́цыркніце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́цыркнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мле́чны, -ая, -ае.

3 выгляду падобны на малако.

М. туман.

○

Млечны Шлях — мноства зорак, якое светлавой паласой перасякае небасхіл.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

выцы́ркваць

‘выліваць, выдойваць што-небудзь маленькімі струменьчыкамі; выдаваць што-небудзь маленькімі дозамі, патроху; вылівацца (пра малако і пад.)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. выцы́ркваю выцы́ркваем
2-я ас. выцы́ркваеш выцы́ркваеце
3-я ас. выцы́рквае выцы́ркваюць
Прошлы час
м. выцы́ркваў выцы́рквалі
ж. выцы́рквала
н. выцы́рквала
Загадны лад
2-я ас. выцы́рквай выцы́рквайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час выцы́ркваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сырадо́й, ‑ю, м.

Толькі што надоенае, яшчэ неастылае малако. [Гарбач:] — Будзем піць малако. Толькі што з-пад каровы... Свежы сырадой. Мурашка. Як заўсёды, на золку [маці] даіла карову, працэджвала малако, налівала нам сырадою. Кухараў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ссе́сціся, 1 і 2 ас. не ўжыв., сся́дзецца; зак.

1. Выпасці ў выглядзе асадку з раствору.

2. Пра тканіну, матэрыял: стаць карацейшым, збегчыся.

3. Стаць больш шчыльным, цвёрдым.

Снег ссеўся.

4. Вылучыць дробныя цвёрдыя часткі, камкі (пра малако).

Малако сселася.

|| незак. ссяда́цца, -а́ецца.

|| наз. ссяда́нне, -я, н. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сцадзі́ць, сцаджу́, сцэ́дзіш, сцэ́дзіць; сцэ́джаны; зак., што.

1. Зліць, выліць вадкасць, працэджваючы праз што-н.; зліваючы, аддзяліць вадкасць ад аселай гушчы або частку вадкасці, не боўтаючы.

С. ваду з пельменяў.

С. сыроватку з тварагу.

2. Выцадзіць малако з саскоў.

С. грудное малако.

|| незак. сцэ́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. сцэ́джванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стваро́жыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -жыцца; зак.

Ператварыцца ў тварог.

Малако стварожылася.

|| незак. стваро́жвацца, -аецца.

|| наз. стваро́жванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)