фа́тум, ‑у, м.

Кніжн. Няўхільны, немінучы лёс; наканаванне лёсу.

[Лац. fatum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Судзьба́ ’доля, лёс’ (Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС): sudźba bóża ’прадвызначэнне’ (Федар. 4), судзьба́ — працэсуальны назоўнік ад дзеяслова судзіць (слуц., Жыв. НС), ст.-бел. судба ’тс’: судбы судеи (Альтбаўэр). Параўн. старое ўкр. судьба́ ’доля’, рус. судьба́лёс’, чэш. sudba ’прадвызначэнне, доля’, славен. sódba ’прысуд; меркаванне, думка’, старое ’лёс’, серб.-харв. судба ’тс’, балг. съдба́ ’тс’, макед. судба ’доля, лёс’, ст.-слав. сѫдьба ’прысуд; права, закон; рашэнне, пастанова’. Прасл. *sǫdьba — абстрактны назоўнік ад *sǫditi, гл. судзіць (Шустар-Шэўц, 1376; Скок, 3, 356; Бязлай, 3, 283). Існуе меркаванне, што гэта самастойныя ўтварэнні ў асобных славянскіх мовах, а значэнне ’лёс’ распаўсюдзілася пад уплывам рускай мовы. параўн. Махэк₂, 568; Русек, Этимология–2000–2002, 50.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

жэ́рабя, -я, н.

1. Умоўны знак (дробная рэч, паперка і пад.), што выцягваецца наўгад з шэрагу такіх жа прадметаў пры вызначэнні права на што-н., чарговасці і пад.

Цягнуць ж.

2. перан. Лёс, доля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уручы́ць, уручу́, уру́чыш, уру́чыць; уру́чаны; зак., што каму.

1. Аддаць у рукі, непасрэдна.

У. дыплом.

2. Даверыць, даручыць (кніжн.).

У. свой лёс каму-н. (перан.).

|| незак. уруча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. уручэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

на́йміцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да найміта, наймічкі. Найміцкі лёс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

decree2 [dɪˈkri:] v.

1. дэкрэтава́ць; аддава́ць зага́д

2. : Fate decreed otherwise. Лёс вырашыў інакш.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

лапцю́жны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Бедны, адсталы. Браткі-таварышы! У машынным гудзе Не будзе Беларусь Лапцюжнаю стаяць. Хведаровіч. // Цяжкі, жабрацкі (пра лёс, долю і г. д.). Лапцюжная доля. □ Дзед заплятае аборы, Лёс свой лапцюжны кляне. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

fortune [ˈfɔ:tʃu:n] n.

1. шча́сце, уда́ча

2. лёс;

tell smb.’s fortune прадка́зваць каму́-н. лёс

3. (вялі́кае) бага́цце;

be worth a fortune каштава́ць шмат гро́шай;

fame and fortune сла́ва і бага́цце;

make a fortune разбагаце́ць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

determine [dɪˈtɜ:mɪn] v. fml

1. вызнача́ць

2. выраша́ць;

determine smb.’s fate выраша́ць чый-н. лёс

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

lsen

vi кіда́ць жэ́рабя, вызнача́ць лёс

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)