не́кто мест. не́хта (род., вин. не́кага, дат. не́каму, твор., пред. не́кім); (кто-то) хто́сьці (род., вин. каго́сьці, дат. каму́сьці, твор., пред. кі́мсьці).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АСУЭ́ЛА (Azuela) Марыяна

(1.1.1873, г. Лагас дэ Марэна, Мексіка — 1.3,1952),

мексіканскі пісьменнік. Раманы «Няўдачнікі» (1908), «Пустазелле» (1909) пра грамадскае жыццё Мексікі ў часы дыктатуры П.Дыяса. Удзельнік Мексіканскай рэвалюцыі 1910—17, падзеі якой адлюстраваў у рамане «Тыя, хто ўнізе» (1916). У раманах «Касіки» (1917), «Муха», «Хваляванні добрапрыстойнай сям’і» (абодва 1918), «Таварыш Пантоха» (1937), «Новая буржуазія» (1941), «Праклён» (1955) і інш. расчараванне вынікамі рэвалюцыі, непрыняцце паслярэв. рэчаіснасці. Раманы «Ліхадзейка» (1923), «Адплата» (1925), «Светлячок» (1931) пазначаны рысамі сюррэалізму, псіхааналізам з ухілам у паталогію.

Тв.:

Рус. пер. — Те, кто внизу: Роман о мексик. революции // Асуэла М. Те, хто внизу;

Гальегос Р. Донья Барбара;

Астуриас М.А. Сеньор Президент. М., 1970.

Літ.:

Винниченко И.В. Мариано Асуэла. М., 1972.

т. 2, с. 62

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЛАКЕРБА́Й Міхаіл Аляксандравіч

(19.1. 1901, с. Мерхеулі, Абхазія — 15.10. 1965),

абхазскі пісьменнік; адзін з пачынальнікаў абх. л-ры. Засл. дз. маст. Абхазіі (1961). Скончыў Тбіліскі політэхн. ін-т (1929), Вышэйшыя сцэнарныя курсы ў Маскве (1937). Друкаваўся з 1919. У кнігах «Абхазскія навелы» (1957) і «Аламыс» (1961), напісаных лаканічна, з гумарам, на фальклорнай аснове, адлюстравана жыццё абх. народа. Аўтар камедыі «У яры Сабыды» (паст. 1941), гіст. драмы «Данакай» (паст. 1956), сцэнарыяў кінафільмаў, лібрэта оперы «Мзія» (1951), аперэты «Шчасце» (1961, абедзве муз. А.Баланчывадзе), даследаванняў па абх. тэатры, фальклоры і інш.

Тв.:

Очерки из истории абхазского театрального искусства. Сухуми, 1962;

Тот, кто убил лань. Сухуми, 1982.

Літ.:

Аншба А.А., Дарсалия В.В. М.Лакербай. Сухуми, 1979.

т. 9, с. 107

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

не́хта (род., вин. не́кага, дат. не́каму, твор., предл. не́кім) мест. неопр. кто́-то; (некий человек — ещё) не́кто;

н. пасту́каў у акно́ — кто́-то постуча́л в окно́;

мне здало́ся, што вы гавары́лі з не́кім — мне почу́дилось, что вы говори́ли с ке́м-то;

падышо́ў н. ў чо́рным — подошёл не́кто в чёрном

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гора́зд прост., в знач. сказ. зда́тны;

гора́зд на что (что де́лать) зда́тны на што (што рабі́ць);

◊

кто во что гора́зд хто як папа́ла.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ком​II мест., пред., см. кто;

не́ о ком няма́ аб кім (пра каго́);

ни о ком ні аб кім (ні пра каго́).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

неизве́стно нареч., безл., в знач. сказ. невядо́ма;

мне (тебе́) неизве́стно мне (табе́) невядо́ма;

никому́ неизве́стно ніко́му невядо́ма;

неизве́стно кто, отку́да невядо́ма (немаве́дама) хто, адку́ль;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ля́пацца несов., разг.

1. стуча́ться;

не́хта ля́паецца ў дзве́ры — кто́-то стучи́тся в дверь;

2. (падать) ля́паться; шлёпаться, бря́каться;

3. бры́згаться чем-л. ли́пким

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ве́дацца несов., разг.

1. зна́ться, води́ть знако́мство;

2. безл.: і не ве́далася (каму) и не зна́л (зна́ла) (кто);

каб жа ве́далася — е́сли бы знал (зна́ла)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

начні́ца ж.

1. зоол. ночни́ца;

2. м. и ж. (тот, кто поздно ложится спать — о мужчине) полуно́чник; (о женщине) полуно́чница;

3. ж., обл. лету́чая мышь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)