тра́ ліць , ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; незак. , каго-што .
Спец.
1. Лавіць тралам рыбу. Траліць траску.
2. Даследаваць дно пры дапамозе трала (у 2 знач.). Траліць дно мора.
3. Вылоўліваць і знішчаць падводныя міны. Траліць праліў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
vet 2 [vet] v.
1. правяра́ ць (кандыдата на пасаду )
2. дасле́ даваць , выпрабо́ ўваць, ацэ́ ньваць;
vet a manuscript перагляда́ ць ру́ капіс
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
распрацава́ ць , -цу́ ю, -цу́ еш, -цу́ е; -цу́ й; -цава́ ны; зак. , што.
1. Старанна апрацоўваючы, зрабіць прыгодным для чаго-н.
Р. поле.
2. Усебакова даследаваць , вывучыць.
Р. праблемнае пытанне.
3. Вычарпаць дзе-н. усю магчымую здабычу карысных выкапняў.
Залаты прыіск ужо распрацаваны.
|| незак. распрацо́ ўваць , -ваю, -ваеш, -вае.
|| наз. распрацо́ ўванне , -я і распрацо́ ўка , -і, Д М о́ ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́ вучыць , -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1. гл.
2. што . Вучачы, засвоіць; развучыць.
В. замежную мову.
В. песню.
3. што . Навукова даследаваць , пазнаць.
В. прычыны засухі.
В. старажытную архітэктуру.
4. што . Уважліва назіраючы, азнаёміцца, зразумець.
В. абстаноўку.
|| незак. вывуча́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е і выву́ чваць , -аю, -аеш, -ае.
|| наз. вы́ вучка , -і, Д М ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
untersú chen
vt
1) дасле́ даваць
etw. auf sé inen Wert ~ — дасле́ даваць што-н. для ўстанаўле́ ння ва́ ртасці
2) агляда́ ць (хворага )
3) юрыд. право́ дзіць сле́ дства, рассле́ даваць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
манагра́ фія , ‑і, ж.
Навуковы твор, які ставіць сваёй мэтай глыбока даследаваць якое‑н. пытанне або тэму. У канцы 1949 г. у выданні «Савецкі пісьменнік» выйшла манаграфія Яўг. Мазалькова «Янка Купала», якая з’явілася значным укладам у беларускае савецкае літаратуразнаўства. Івашын .
[Ад грэч. mónos — адзін і graphō — пішу.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зандзі́ раваць , -рую, -руеш, -руе; -руй; незак. , каго-што.
1. Даследаваць зондам (у 1 знач. ; спец. ).
2. перан. -н. у каго-н. (кніжн. ).
◊
Зандзіраваць глебу (кніжн. ) — тое, што і зандзіраваць (у 2 знач. ).
|| зак. пазандзі́ раваць , -рую, -руеш, -руе; -руй (да 2 знач. ).
|| наз. зандзі́ раванне , -я, н. і занда́ ж , -у, м. Зандзіраванне раны. Зандаж глебы. Зандаж печані.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́ стукаць , ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак. , што .
1. Разм. Перадаць, паведаміць што‑н. умоўнымі стукамі. Выстукаць тэлеграму.
2. Выканаць што‑н. рытмічным стукам. Выступаць матыў песні.
3. Лёгкім пастукваннем пальцамі ці малаточкам па паверхні цела даследаваць стан унутраных органаў чалавека. Доктар выступаў хворага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зандзі́ раваць
(фр. sonder)
1) даследаваць пры дапамозе зонда (напр. з. рану);
2) перан. -н. пытанне; разведваць, распытваць.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
нагляда́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е; незак.
1. каго-што, за кім-чым, з дадан. сказам і без дап. Уважліва сачыць вачыма за кім-, чым-н.
Н. зацьменне сонца.
Н. за палётам буслоў.
2. за кім-чым . Вывучаць, даследаваць .
Н. за развіццём падзей, што адбываюцца ў грамадстве.
3. за кім-чым . Ажыццяўляць нагляд.
Н. за дзецьмі.
Н. за парадкам.
|| наз. нагляда́ нне , -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)