1. Адсутнасць або недастатковасць неабходных сродкаў для існавання; нястача. [Сіўцоў:] — Адышлі ў нябыт адвечная беднасць і галеча палешука, яго славуты «каўтун», яго бездапаможнасць у барацьбе з суровай прыродай.Краўчанка.Беднасць і малазямелле змушалі клінкоўцаў шукаць заработку на старане або каля дому, калі яны трапляліся.Колас.
3. Убоства, непрыгляднасць. Беднасць класнай абстаноўкі не расчаравала Любу.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
nędza
nędz|a
ж.галеча, беднасць, бяда;
obraz ~y i rozpaczy разм. бядотны выгляд; жаласны выгляд
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
бядо́та, ‑ы, ДМ ‑доце, ж.
Разм.
1. Бяда, гора. Да ўсіх Галіных бядот дадалася новая, ужо зусім рэальная бяда: стараста паведаміў ёй, каб збіралася ў Германію.Няхай.
2. Матэрыяльныя нястачы, беднасць, галеча, бедната. І тут нейк сама сабою ўспомнілася Панямонь і марная страта грошай, праўда, невялікіх, але ў такой бядоце яны мелі б значную сілу.Колас.І там, дзе гібелі Ў бядоце бясконцай, Жыццё маладое ўстала Нанова.Броўка.
3.зб. Бедната, бедныя людзі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
golizna
ж.
1. галізна; аголенасць; голае цела;
2. (голае месца) гала;
2.галеча, галота; безграшоўе;
гл. hołota
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
бядо́таж
1. (бяда, гора) Únglück n -s, Únheil n -s;
2. (беднасць, галеча, бедната) Not f -, Nöte, Élend n -(e)s;
3. (бедната, бедныялюдзі) die Ármen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
poverty
[ˈpɑ:vərti]
n.
1) гале́ча, бе́днасьць, убо́гасьць f.
2) бе́днасьць, спусто́шанасьць f.
the poverty of the soil — спусто́шанасьць гле́бы
3) убо́ства n.
poverty of ideas — убо́ства ду́мак
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Гусце́ча ’густы зараснік’ (Янк. Мат.). Паводле Трубачова (Слав. языкозн., V, 178), магчыма, адлюстраванне прасл.дыял.*gǫstotja (параўн. галеча, малеча і да т. п.), дзе прасл. суфікс *‑otja, які мае паралелі ва ўкр. і ў паўд.-слав. мовах (у іх зах. групе). Мусіць, недакладнае тлумачэнне. Для бел.‑еча (як і для ўкр.‑еча) зыходным з’яўляецца ‑*etja (суфікс, які ўзнік на базе *‑eta, які меў тую ж функцыю, што і ‑ota; магчыма, тут было старое чаргаванне вакалізму е : о, ‑*eta : ‑*ота).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Copia non est inopia
Запас ‒ не нястача/галеча.
Запас ‒ не нужда/недостаток.
бел. Запас есці не просіць і бяды не чыніць. Добра, у каго запас на ліхі час.
рус. Запас беды не чинит и хлеба не просит. Запас мешку не порча. Запас соли не просит. Запас плеч не тянет. Запас места не пролежит. Запасливый нужды не знает.
фр. Le superflu, chose très nécessaire (Излишек очень необходимая вешь).
англ. Store is no sore (Запас ‒ не рана/беда).
нем. Vorrat schadet nimmer (Запас никогда не вредит). Vorsorge verhütet Nachsorge (Предусмотрительность предохраняет от последующей заботы).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
старгава́цца, ‑гуюся, ‑гуешся, ‑гуецца; зак.
Таргуючыся, дамовіцца пра цану чаго‑н., плату за што‑н. Бедную жанчыну моцна даняла галеча, і яна рашыла прадаць карову. Павяла ў Петрыкаў, старгавалася з купцамі, тыя ёй 70 рублёў, .. яна ім — вяроўку ў рукі, на тым і разышліся.Палтаран.Купіла хату .. [Годля] гады праз два пасля вайны, сама, казалі, напытала, сама старгавалася.Мележ.// Дамовіцца з кім‑н. адносна чаго‑н. па аснове ўзаемнай выгады. Нарэшце старгаваліся, што .. [Марцін Астаповіч] будзе мець права на дваццаць год арандаваць тую паўдзесяціну.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)