commandant

[ˈkɑ:məndænt]

n.

1) нача́льнік -а m. (вае́ннай акадэ́міі або́ шко́лы), камандзі́р -а m.

2) камэнда́нт (крэ́пасьці)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

курса́нт м

1. Kúrsteilnehmer m -s, -, Léhrgangsteilnehmer m;

2. (ваеннай вучэльні) Offizíersschüler m -s, -;

лётчык-курса́нт Flúgschüler m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

сіваву́сы, ‑ая, ‑ае.

З сівымі вусамі. Пажылы, друзлы сівавусы палкоўнік сядзеў у штабе польскай дывізіі, схіліўшыся над ваеннай тапаграфічнай картаю Палескага раёна. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ваенізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак.

Прыстасаваць (прыстасоўваць) да ваенных умоў; перавесці (пераводзіць) на абслугоўванне ваенных патрэб. // Абучыць (абучаць) ваеннай справе цывільнае насельніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

баталі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Мастак, творы якога прысвечаны ваеннай тэматыцы. Экспазіцыя музея абароны Брэсцкай крэпасці папаўняецца яшчэ адным мастацкім творах маладога баталіста. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэмабіліза́цыя, -і, ж.

1. Перавод арміі і звязаных з ёю галін народнай гаспадаркі з ваеннага становішча на мірнае.

Д. арміі.

Д. прамысловасці.

2. Звальненне з ваеннай службы ў запас.

Д. радавога і афіцэрскага складу.

3. перан. Аслабленне актыўнасці, гатоўнасці да выканання якіх-н. задач.

|| прым. дэмабілізацы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кіру́нак, -нку, мн. -нкі, -нкаў, м.

1. Узяты напрамак куды-н.

Эшалон узяў к. на ўсход.

2. перан., чаго або які. Шлях развіцця, накіраванасць якога-н. дзеяння, з’явы і пад.

К. ваеннай палітыкі.

Гаворка ішла ў розных кірунках.

3. Грамадская, навуковая, літаратурная і пад. плынь; групоўка, школа.

Літаратурныя кірункі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кантані́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Салдацкі сын, які з дня нараджэння лічыўся за ваенным ведамствам і рыхтаваўся да ваеннай службы ў асобай ніжэйшай ваеннай школе (у Расіі першай палавіны 19 ст.). Буланцоў паводзіў з кантаністаў, з парыяў, вучаных на медныя грошы, з тых, ніжэй за каго на ўсіх абшарах Расійскай імперыі былі толькі вайсковыя пасяленцы ды яшчэ паншчынныя мужыкі ў вельмі дрэнных паноў. Караткевіч.

[Ад ням. Kantonist — навабранец.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ваенна... і ваенна-...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая азначае: мае адносіны да вайны, ваенных умоў, ваеннай справы, службы, напрыклад: ваеннаабавязаны, ваенна-паветраны, ваенна-стратэгічны, ваенна-палітычны, ваенна-санітарны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чалавеканенаві́сніцтва, ‑а, н.

Кніжн. Нянавісць да людзей, да чалавецтва. Наказ ваеннай і маральнай перамогі свету сацыялізма і дэмакратыі над светам фашызму і чалавеканенавісніцтва і складае змест, сутнасць аповесці [І. Шамякіна «Помста»]. Дзюбайла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)