самасе́й, ‑ю, м.

Тое, што і самасейка. Мак-самасей. □ [Сланечнік] вырас самасей вясною расштурхаў лебяду, растапырыў пад маім акном шурпатыя, са светлым павуціннем жылак лісці. Капыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свярдзёлак, ‑лка, м.

Невялікі свердзел. А дзядзька моўчкі стаў збірацца: Дастаў сякерку і свярдзёлак, Пад паху сунуў ён аполак На латакі і на падстаўкі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

складанаскаро́чаны, ‑ая, ‑ае.

У граматыцы — утвораны са скарочаных частак двух або некалькіх слоў, якія ўваходзяць у склад якіх‑н. назваў, напрыклад: калгас, рабкор і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скура́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Разм. Скураная куртка. Гэта быў камлюкаваты, нават тоўсты, гадоў пад шэсцьдзесят стары ў кароткай скуранцы. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ста́тар, ‑а, м.

Спец. Нерухомая частка электрычнай машыны (генератара, рухавіка і пад.). На статары — нерухомай аснове генератара — у такіх жа пазах таксама размешчана абмотка. Рунец.

[Англ. stator ад лац. sto — стаю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

схалада́ць, ‑ае; зак.

Разм.

1. безас. Пахаладаць. Ноччу схаладала. Пад нагамі хрумсцеў тонкі лядок. Новікаў.

2. Змерзнуць. Ногі схаладалі на марозе. // Стаць халодным. Страва схаладала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

схваці́ць, схвачу, схваціш, схваціць; зак., каго-што.

Тое, што і схапіць. Чалавек паспешна схваціў пад паху шапку і жакетку і баязліва выскачыў за дзверы. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тужэ́ць, ‑эе; незак.

Станавіцца тугім, больш тугім (у 1–3 знач.). Як сцякла вада і тужэла зямля, абмытае каменне на ўзлеску блішчэла пад сонцам. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэрпе́ны, ‑аў; адз. тэрпен, ‑у, м.

Арганічныя рэчывы, якія знаходзяцца ў смале хвойных дрэў, эфірным масле, шкіпінары і выкарыстоўваюцца ў медыцыне, парфумерыі і пад.; вуглевадароды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

укаране́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які пусціў глыбока карэнне.

2. перан. Які трывала замацаваўся дзе‑н., атрымаў шырокае распаўсюджанне (пра погляды, звычаі і пад.). Укаранелыя звычкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)