радыя́тар, ‑а, м.

1. Прыстасаванне для ахаладжэння вады або масла, паветра ў маторах аўтамабіляў, трактараў, самалётаў і пад. Паветрана-масляны радыятар. □ Шафёр заліў ваду ў радыятар, і машына памчала далей. Кулакоўскі.

2. Награвальны прыбор цэнтральнага ацяплення, які ўяўляе сабой сістэму труб з гарачай вадой або парай унутры. Нішто не перашкаджае цяпер думаць дома, грэючы спіну каля радыятара. Шамякін.

[Ад лац. radio — выпраменьваю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

слабада́, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Гіст. Пасёлак або гарадскі квартал у Расіі, на Беларусі і Украіне ў 11–18 стст., жыхары якога не былі прыгопнымі або часова вызваляліся ад падаткаў і іншых павіннасцей.

2. Вялікае гандлёвае ці прамысловае сяло, пасёлак. // Адасобленая частка вялікага сяла. Вёска ў дзве слабады.

3. Уст. Пасёлак каля горада; прыгарад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

транскры́пцыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Дакладная перадача на пісьме ўсіх асаблівасцей жывой гаворкі літарамі алфавіта і некаторымі спецыяльнымі знакамі. Фанетычная транскрыпцыя.

2. Тое, што і транслітарацыя. Транскрыпцыя грэчаскіх слоў лацінскімі літарамі.

3. Пераклад музычнага твора, напісанага для аднаго музычнага інструмента або голасу, для выканання другім інструментам або голасам, а таксама парафраза (у 2 знач.). Транскрыпцыя Ліста. Транскрыпцыя для флейты.

[Ад лац. transcriptio — перапісванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

згушча́льнік, ‑а, м.

Спец.

1. Апарат для аддзялення цвёрдых часцінак ад вадкасці.

2. Рэчыва, якое дабаўляюць да другога рэчыва або сумесі для згушчэння.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зало́зка, ‑і, ДМ ‑зцы; Р мн. ‑зак; ж.

1. Памянш. да залоза.

2. У раслін — клетка, якая выдзяляе смаляністае або масляністае рэчыва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запалява́ць ​1, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., каго.

Палюючы, злавіць або забіць звера, птушку. Запаляваць лісу.

запалява́ць ​2, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак.

Пачаць паляваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зара́жаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад заразіць.

2. у знач. прым. Напоўнены хваробатворнымі мікробамі або шкоднымі рэчывамі. Заражанае насенне. Заражаная вада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гравіро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. гравіраваць.

2. Рысунак або надпіс, выразаны на чым‑н. Ваза з гравіроўкай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

грэйпфру́т, ‑а, М ‑руце, м.

1. Паўднёвае вечназялёнае цытрусавае дрэва сямейства рутавых.

2. Гаркавата-салодкі пахучы плод гэтага дрэва круглай або авальнай формы.

[Англ. grape-fruit.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

білінгві́зм, ‑у, м.

Валоданне і папераменнае карыстанне адной і той жа асобай ці калектывам дзвюма рознымі мовамі або рознымі дыялектамі адной мовы; двухмоўе.

[Ад лац. bis — двойчы і lingua — мова.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)