bitter [ˈbɪtə] adj.

1. го́ркі;

a bitter taste го́ркі смак

2. го́ркі, паку́тлівы;

the bitter truth го́ркая пра́ўда;

bitter tears го́ркія слёзы;

a bitter lesson жо́рсткі ўро́к;

a bitter disappointment мо́цнае расчарава́нне

3. мо́цны, рэ́зкі; які́ праймае наскро́зь;

bitter cold страшэ́нны хо́лад;

a bitter wind рэ́зкі/мо́цны ве́цер

♦

a bitter pill (to swallow) (праглыну́ць) го́ркую пілю́лю;

bitter as wormwood го́ркі як палы́н

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

фундамента́льны

(лац. fundamentalis)

1) вялікі, трывалы, моцны (напр. ф. будынак);

2) асноўны, галоўны (напр. ф-ыя законы фізікі);

3) грунтоўны, салідны (напр. ф-ыя веды, ф. твор).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Лэпскі ’лоўкі, моцны’ (Сцяшк.), ’харошы, пахвальны’ (Нас.), ’ладны’ (карэліц., З нар. сл.; стаўб., Жыв. сл.), ’ніштаваты’ (карэліц., Нар. словатв.), лэпска ’добра’ (Нас. Сб.). Запазычана з польск. łebski і łepski ’разумны, спрытны’, ’ладны, велікаваты’, ’прыгожы’, ’недарагі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Перапа́ташыць (парэпатошыць) ’знішчыць, павыдаваць’ (ТС). Да пера- (гл.) і латошыць ’знішчаць, руйнаваць’ (тамсама), якое можна параўнаць з мар. patos ’моцны дух у выглядзе дракона’. Няясна. Магчыма, генетычна звязана са ст.-грэч. πάνος ’пакуты, гора, паражэнне’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

clench

[klentʃ]

1.

v.t.

1) сьціска́ць, заціска́ць

2) мо́цна схапі́ць, заці́снуць у руцэ́

2.

n.

мо́цны сьці́ск (кулака́, зубо́ў)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

steadfast

[ˈstedfæst]

adj.

1) усто́йлівы, непахі́сны; ляя́льны

steadfast man — непахі́сны чалаве́к

2) вы́трыманы (пра хара́ктар)

3) усто́йлівы; мо́цны, трыва́лы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

кро́ўны і (разм.) крэ́ўны, -ая, -ае.

1. Родны па крыві; які паходзіць ад адных продкаў.

К. брат.

Кроўная радня.

2. перан. Вельмі блізкі, цесны, моцны, непарушны.

Кроўная сувязь пісьменніка з народам.

Кроўна (прысл.) зацікаўлены ў чым-н.

◊

Кроўная крыўда — цяжкая, якая глыбока кранае.

Кроўная помста — помста забойствам за забойства сваяка як перажытак родавага ладу.

Кроўныя грошы (разм.) — грошы, нажытыя сваёй працай.

|| наз. кро́ўнасць, -і, ж. (да 2 знач.) і крэ́ўнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

сон, сну, мн. сны́, сно́ў, м.

1. Фізіялагічны стан спакою арганізма, пры якім поўнасцю або часткова спыняецца работа свядомасці і аслабляюцца фізіялагічныя працэсы.

Трывожны с.

Багатырскі с. (моцны).

2. Тое, што сніцца таму, хто спіць.

Убачыць с.

◊

Заснуць вечным сном — памерці (высок.).

Са сну — толькі што прачнуўшыся.

Сон у руку (жарт.) — пра сон, які спраўдзіўся.

Як у сне — пра стан чалавека, які паглыблены ў свае думкі і нічога вакол сябе не заўважае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

brisk [brɪsk] adj.

1. жва́вы, шпа́ркі;

a brisk demand вялі́кі по́пыт;

a brisk fire я́ркі аго́нь;

at a brisk pace ху́ткімі кро́камі

2. све́жы (пра паветра); мо́цны (пра вецер)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

жу́дасны, ‑ая, ‑ае.

1. Які выклікае пачуццё страху, чаго‑н. непрыемнага, пакутлівага, жахлівага. Злыя хутарскія сабакі пераклікаліся заядлым брэхам, жудасным і трывожным. Колас. Трэба было думаць аб начлезе. Наперадзе — васемнаццаць гадзін ночы, марознай, жудаснай. Шамякін.

2. перан. Надзвычайна вялікі, вельмі моцны. У тую ж хвіліну .. [Асядовіча] апанаваў жудасны сум па дзецях. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)