загна́ць, -ганю́, -го́ніш, -го́ніць; -гна́ў, -гна́ла; -гані́; -гна́ны; зак.
1. каго-што. Гонячы, прымусіць увайсці куды-н., змясціцца дзе-н.
З. кароў у хлеў.
З. мяч у вароты.
2. што. Тое, што і забіць¹ (у 4 знач.; разм.).
З. цвік у сцяну.
3. каго. Замучыць хуткай яздой, гонкай.
З. каня.
З. звера.
4. Тое, што і прадаць (у 1 знач.; разм.).
З. боты на рынку.
|| незак. заганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. заго́н, -у, м. (да 1 знач.; спец.).
Паляванне загонам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
крыні́ца, -ы, мн. -ы, -ні́ц, ж.
1. Натуральны выхад падземных вод на паверхню зямлі, а таксама вадаём, які ўтварыўся на месцы выхаду падземных натуральных вод.
Прынесці вады з крыніцы.
2. перан., чаго. Тое, што дае пачатак чаму-н., служыць асновай для чаго-н.
К. святла.
К. дабра.
3. Пісьмовыя помнікі, дакументы, на аснове якіх пішуцца навуковыя даследаванні (спец.).
Мовазнаўчыя крыніцы.
◊
Біць крыніцай — бурна развівацца, квітнець.
Жывая крыніца — пра тое, што існуе ў сваім першапачатковым, натуральным стане.
|| прым. крыні́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
лісі́ца 1, ‑ы, ж.
1. Тое, што і ліс (у 1, 3 знач.).
2. Тое, што і ліса (у 1 знач.).
лісі́ца 2, ‑ы, ж.
Разм.
1. Тоўстае круглае палена, якое кладзецца ўпоперак саней для перавозкі бярвення.
2. Прыстасаванне для сціскання дошак; ціскі.
лісі́ца 3, ‑ы, ж.
Тое, што і лісічка 2. Ля кратовых ямак — грыбы лісіцы выскачылі з зямлі, дробненькія яшчэ. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змей, зме́я, мн. зме́і, -яў, м.
1. Вялікая змяя; тое, што і змяя (разм.).
2. Казачнае крылатае страшыдла з тулавам змяі.
Трохгаловы з.
3. Лёгкі каркас, абцягнуты паперай ці матэрыяй, які запускаецца на нітцы ў паветра.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
іна́кш.
1. прысл., злуч. супраціўны. Тое, што і іначай.
2. злуч. далучальны. Далучае члены сказа, якія растлумачваюць змест папярэдніх слоў ці сказаў.
◊
Інакш кажучы — іншымі словамі.
Так ці інакш — ва ўсякім выпадку, тым ці іншым спосабам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
кандыдату́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.
1. Права ці магчымасць стаць кандыдатам (у 1 знач.).
Абмеркаваць кандыдатуру для ўнясення ў спіс для тайнага галасавання.
2. Тое, што і кандыдат (у 1 знач.).
К. не зусім падыходзіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нестраявы́¹, -а́я, -о́е.
1. У арміі: які адносіцца да вайсковых часцей, не звязаных з непасрэдным вядзеннем баявых дзеянняў.
Нестраявая часць.
2. у знач. наз. нестраявы́, -о́га, мн. -ы́я, -ы́х, м. Тое, што і нестраявік.
Каманда нестраявых.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
падбо́р, -у, м.
1. гл. падабраць.
2. Тое, што падабрана, збор, набор чаго-н.
Цікавы кніжны п.
П. кветак у букеце.
Удалы п. спецыялістаў.
◊
Як на падбор — аб кім-, чым-н. аднолькавага выгляду, якасці, звычайна добрай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
падступі́цца, -уплю́ся, -у́пішся, -у́піцца; зак.
1. Тое, што і падступіць (у 1 знач.).
Дзеці падступіліся бліжэй да дзядзькі.
2. да каго. Падысці, звярнуўшыся з просьбай, пытаннем.
Да яго сёння не п.
|| незак. падступа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ма́ра, -ы, мн. -ы, мар, ж.
1. Тое, што створана ўяўленнем, фантазіяй.
Прыгожыя мары.
2. Прадмет жаданняў, імкненняў.
М. ўсяго жыцця.
3. Аб чым-н. незвычайна прыгожым; вышэйшая ацэнка чаго-н. (разм.).
Не туфлі, а м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)