Verbum

капітуля́цыя, ‑і, ж.

1. Спыненне ваенных дзеянняў і здача пераможцу на прадыктаваных ім умовах. Безагаворачная капітуляцыя. Капітуляцыя фашысцкай Германіі.

2. перан. Адступленне ад сваіх пазіцый, прызнанне свайго бяссілля ў чым‑н.

3. У міжнародным праве — дагавор з пераможаным праціўнікам аб умовах спынення ваенных дзеянняў. Падпісаць капітуляцыю.

[Лац. capitulatio.]

квадра́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае форму квадрата. Квадраты стол. Квадратны лісток паперы. □ Дол .. быў укладзены квадратнымі жалезнымі плітамі, і навокал было больш парадку, чым звычайна. Карпаў.

2. Які мае адносіны да квадрата (у 2 знач.). Квадратны корань.

•••

Квадратныя дужкі гл. дужка.

Квадратныя меры гл. мера.

ква́піцца, ‑плюся, ‑пішся, ‑піцца; незак., на каго-што.

Мець жаданне, імкнуцца завалодаць чым‑н. Квапіцца на чужое. □ Надта ж квапіўся на бацькава дабро сын, хацеў менш рабіць і больш права распараджацца. Сачанка. Не ідуць на прынаду ні воўк, ні ліс Заяц на канюшыну не квапіцца. Ермаловіч.

круглаві́на і кругло́віна, ‑ы, ж.

Акруглы ўчастак, які вылучаецца чым‑н. на агульным фоне. Жыта абівалі на полі. Даніла Іванёнак выкасіў круглавіну на пожні, дзяўчаты падчысцілі яе рыдлёўкамі — ток быў гатовы. Асіпенка. Мы збіраліся ў лес. Дакладней, на балота Узмутнае, дзе бацька нагледзеў ладную кругловіну асакі. Масарэнка.

насука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае і ‑сучу, ‑сучаш, ‑сучаць; заг. насучы; зак., чаго.

Зрабіць, вырабіць у якой‑н. колькасці суканнем. Насукаць нітак. □ Я плакаў, што не магу напісаць так, як.. [маці] хочацца. Ды і наогул лягчэй было мне насукаць дратвы на сто пар ботаў, чым напісаць адзін ліст. Гарэцкі.

недаяда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Сістэматычна не наядацца; дрэнна харчавацца. Людзі працуюць, як праклятыя, недаядаюць, недасыпаюць, б’юцца, як рыба аб лёд, каб з зямлянак вылезці, каб перажыць галодную вясну і поле засеяць. Сяркоў. [Маці] недаядала, усё лепшае, чым магла разжыцца, пакідала сыну. Няхай.

2. Незак. да недаесці.

неўзлюбі́ць, неўзлюблю, няўзлюбіш, няўзлюбіць; зак., каго-што.

Адчуць непрыхільнасць, непрыязнасць да каго‑, чаго‑н. Асабліва неўзлюбіў дзядзька Ціхон Лапецецьку пасля таго, як убачыў, з якой бязлітаснай жорсткасцю дабіваў ён качак-падранкаў. Паслядовіч. Не будучы ні ў чым вінаватай, Марына плакала і яшчэ больш неўзлюбіла сваю работу. Скрыган.

падкле́іць, ‑клею, ‑клеіш, ‑клеіць; зак., што.

1. Прыклеіць што‑н. пад чым‑н. Падклеіць назву пад малюнкам. // Прыклеіць што‑н. знізу, спадыспаду. Падклеіць падноскі да падэшваў.

2. Падрамантаваць што‑н., змацоўваючы клеем. Падклеіць геаграфічную карту. □ Андрэй.. [балалайку] падклеіў, тое-сёе падкляпаў, напяў струны і стаў вучыцца іграць. Гаўрылкін.

падо́ўжыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.

1. Зрабіць даўжэйшым, павялічыць у даўжыню. Падоўжыць вуду. Падоўжыць паліто. // Стварыць уражанне большай даўжыні, чым яна ёсць на самай справе.

2. Зрабіць больш працяглым, доўгім. Падоўжыць рэйс. Падоўжыць заняткі. □ Няхай хвіліна, што прыйшла сягоння, Падоўжыць дзень намераў і здзяйсненняў! Лось.

паду́мваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм.

1. Зрэдку, час ад часу думаць, раздумваць аб чым‑н. Сёй-той з.. [рэзервістаў] падумваў ужо аб узнагародах. Чорны.

2. Мець намер зрабіць, ажыццявіць што‑н. Гарачы хлопец, праўда, але сумленны, працавіты. Стаеў падумвае нават даць яму рэкамендацыю ў партыю. Савіцкі.