го́дзе, прысл.

Хопіць, досыць, даволі. Парабак не сцярпеў: Годзе для ўцехі панскай карак гнуць! Панчанка.

•••

І годзе; ды і годзе — і ўсё тут, і кончана. Смех, ды і годзе. □ — А кінь ты.., — адмахваецца Параска. — Не пайшла, і годзе. Што я маладая? Кавалёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ха́лепа, ‑ы, ж.

Разм. Надвор’е са снегам і дажджом; мокры снег. Мінула восеньская халепа, падшэрхла, пабралася ў груды гразь. Місько. Халепа страшная была, секла, ды яшчэ з ветрам. Дубоўка. [Старая:] — Ды і дарогу пазамятала. Такая ж ноччу халепа была, не дай божа... Кандрусевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заскуго́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак.

Пачаць скуголіць. // Праскуголіць. Дзесь птушка зрэдку заскуголіць Ды пераклікнуцца драчы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падпа́свіч, ‑а, м.

Абл. Падпасак. Каля скацінкі падпасвіч з жалейкаю Ходзіць навокал ды йграе сабе. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спро́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Абл. Прадаць усё. [Захаравы:] — Спродалі мы зямлю — ды ў Сібір. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сове́т​IV м. (указание) пара́да, -ды ж.; ра́да, -ды ж.;

обрати́ться к кому́-л. за сове́том звярну́цца да каго́-не́будзь па пара́ду;

по сове́ту врача́ па пара́дзе ўрача́;

◊

жить в любви́ и сове́те уст. жыць у любві́ і зго́дзе;

сове́т да любо́вь любо́ў ды лад (зго́да).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

коло́да​I ж.

1. кало́да, -ды ж.;

2. (водопойная) кары́та, -та ср.; (жёлоб) жо́лаб, -ба м.;

3. (притолока над дверью) вяршні́к, род. вершніка́ м.;

4. (для пчёл) кало́да, -ды ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

прегра́да

1. (то, что преграждает путь) перагаро́дка, -кі ж., перашко́да, -ды ж.; (помеха) замі́нка, -кі ж.;

2. перен. перашко́да, -ды ж.;

3. анат. перапо́на, -ны ж.;

грудобрюшна́я прегра́да грудабрушна́я перапо́на;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

necessity [nəˈsesəti] n.

1. неабхо́днасць, патрэ́ба;

of necessity па неабхо́днасці;

in case of necessity у вы́падку неабхо́днасці, пры неабхо́днасці;

the necessity of doing smth./to do smth. неабхо́днасць/патрэ́ба рабі́ць што-н.;

There is no necessity to do it. Няма ніякай неабходнасці гэта рабіць.

2. неабхо́дная рэч;

the bare/basic necessities of life прадме́ты/рэ́чы пе́ршай неабхо́днасці (адзенне, ежа і да т.п.)

3. неміну́часць, непазбе́жнасць, няўхі́льнасць

4. па трэ́ба; няста́ча, бе́днасць, гале́ча;

dire necessity пі́льная патрэ́ба

♦

necessity is the mother of invention ≅ бяда́ ды му́ка – та́я ж наву́ка; бяда́ хоць му́чыць, ды жыць ву́чыць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

з’е́здзіцца, ‑дзіцца; зак.

1. Прыйсці ў непрыгоднасць ад доўгай язды. Сані з’ездзіліся. □ Вагон — хата Міколкава. Стары парахнявы вагон, з пашчапанымі коламі, са збітымі буферамі. З’ездзіўся вагон, пастарэў. Лынькоў.

2. Зак. да ездзіцца.

•••

Была кабылка, ды з’ездзілася гл. кабылка.

Быў конь (конік), ды з’ездзіўся гл. конь.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)