◎ Насаке́рыцца ’накіравацца, намерыцца нешта зрабіць (экспр.)’ (Цых.). Да сапёра ’дыял. сякера’; наўрад ці мае сувязь з серб.-харв. nasokėriti, nasökerim ’скрывіць, сагнуць’ (RHSJ); няяснага паходжання, магчыма, да *sokb, *sočiti ’паказваць’; параўн. балг. насика ’кірунак, напрамак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тулус ‘тлушч’ («жир, ктотороый называется тулусам», Нік. Очерки). Няясна; малаверагодная сувязь з фармальна ідэнтычным фін. tulus ‘крэсіва, крэмень’ (> рус. тулукса ‘тс’, гл. Фасмер, 4, 118). Магчыма, звязана з ту́сцень ‘бабровы тлушч’ (Ласт.) з апакопай *тулусцень?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
bearing
[ˈberɪŋ]
n.
1) трыма́ньне n., паво́дзіны, мане́ры pl., паста́ва f.
2) дачыне́ньне n., су́вязь f.
3) апо́ра f.
4) Tech. падшы́пнік -а m.
5)
а) пло́днасьць f.
б) плод -у m.; ураджа́й -ю m.
6) цярпе́ньне n.
beyond bearing — нясьце́рпна, нязно́сна
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Зі́хаць ’абглядаць’ (жлоб., Жыв. сл.). Рус. цвяр. зёхать, зе́хать ’глядзець’. Суадносіцца, відаць, з ззяць, ’быць адкрытым’ (тут пра вочы), але магчыма і сувязь з ззяць 2 ’блішчаць, свяціць’. Пра элемент х гл. зяхаць. Параўн. яшчэ зяваць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рале́шнік ’валачобнік’ (Сцяшк. Сл.). Ад выклічніка ралё!, што спяваюць валачобнікі, параўн. літ. ralio!, характэрных для “ралявання” (велічання), гл. Грэймас, Этн., 143. Менш верагодная сувязь з рус. раёшник ад раёк ’батлейка’, іншая назва — ку́кольник. Параўн. лалоўнікі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тра́хлы ‘трухлявы’ (Мат. Гом.). Мажліва, кантамінацыя тру́хлы і дра́хлы (гл.), параўн. рус.-ц.-слав. друхлый ‘прыгнечаны’, звязанае чаргаваннем з дряхлый ‘стары, трухлявы’ (Фасмер, 1, 544). Магчыма аддаленая сувязь з літ. trèšti ‘псавацца, гніць, трухлявець, рабіцца мяккім’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
парва́ць сов.
1. в разн. знач. порва́ть;
п. струну́ — порва́ть струну́;
п. кве́ткі — порва́ть цветы́;
п. су́вязь з кім-не́будзь — порва́ть связь с ке́м-л.;
п. суке́нку — порва́ть пла́тье;
2. порва́ть, разорва́ть;
п. дыпламаты́чныя адно́сіны — порва́ть (разорва́ть) дипломати́ческие отноше́ния;
3. (о льне, конопле) вы́теребить, вы́дергать;
◊ п. вантро́бы — надорва́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
*Астрапянець, остропыни́ти ’аслупець’ (Клім.). Відаць, звязана з строп, страпілы, укр. стропина ’розныя віды бярвенняў, слупоў’; іншая магчымасць — сувязь з укр. стропи́тся ’сайсці са шляху, з розуму’. Але хутчэй остропынити «стаць як стропына», як аслупець «стаць як слуп».
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вады́р ’пухір’ (БРС); ’вадзяны пухір ад апёку’ (Бір., Бір. Дзярж.); ’гуз, пухір’ (КСТ). Да ва́дзіць, магчыма. Значэнне ’вадзяны пухір’ указвае і на сувязь з вада́; параўн. вадзя́нка ’вадзяны пухір’. У слове можна бачыць кантамінацыю валдыр і вада.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мя́дзеліна ’канюшына палявая, Trifolium campestre Schreb.’, ’дзікая лясная канюшына Medicago sativa’, ’поле, дзе расла люцэрна’ (віц., Кіс.; маладз., Яшк.). З дзяцеліна пад уплывам літ. medelis ’лясок’. Сувязь з літ. словам дапускае Непакупны (Baltistica, 8 (1), 101–102).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)