sovereign2 [ˈsɒvrɪn] adj.
1. вярхо́ўны, вышэ́йшы;
sovereign power вярхо́ўная ўла́да
2. fml суверэ́нны, незале́жны;
become a sovereign state стаць суверэ́ннай дзяржа́вай
3. fml цудо́ўны;
a sovereign remedy эфекты́ўны сро́дак;
a sovereign joke бліску́чы жарт
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
дэзадара́нт
(ад фр. dés- = ад, раз + лац. odor = пах)
сродак, які знішчае дрэнны пах і араматызуе паветра ў памяшканні, цела чалавека і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
гіпе́рбала 1, ‑ы, ж.
Мастацкі прыём перабольшання для ўзмацнення выразнасці выказвання. З мэтай падаць сваім апавяданнях, гумарыстычную афарбоўку Якуб Колас, апрача параўнанняў, ужывае і другія стылістычныя спосабы — эпітэты, метафары, гіпербалы, якія нясуць у сабе пэўную долю гумару. «Полымя». У пісьмовай літаратуры гіпербала .. ужываецца як сродак вобразнага адлюстравання рэчаіснасці. А. Макарэвіч. // Усякае перабольшанне.
[Ад грэч. hyperbolē — перабольшанне.]
гіпе́рбала 2, ‑ы, ж.
У матэматыцы — крывая лінія з ліку канічных сячэнняў.
[Ад грэч. hyperballō — праходжу праз што‑н.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
двара́нства, ‑а, м.
Пануючае саслоўе феадальнага (пазней — і капіталістычнага) грамадства, якое складалася з памешчыкаў, вышэйшых чыноўнікаў і мела асноўнай крыніцай даходу зямельную ўласнасць. Так, антычная дзяржава была, перш за ўсё, дзяржавай рабаўладальнікаў для падаўлення рабоў, феадальная дзяржава — органам дваранства для падаўлення прыгонных сялян, а сучасная прадстаўнічая дзяржава ёсць сродак эксплуатацыі наёмнай працы капіталам. Энгельс. // Званне двараніна. Атрымаць дваранства, // зб. Дваране. Павятовае дваранства.
•••
Прадвадзіцель дваранства гл. прадвадзіцель.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пантамі́ма, ‑ы, ж.
1. Тэатральны спектакль, у якім дзеючыя асобы выражаюць свае думкі і пачуцці не словамі, а мімікай, жэстамі, пластычнымі рухамі. // Адпаведны жанр у тэатральным мастацтве. // Цыркавы паказ феерычнага характару, у якім асобныя нумары злучаны пэўным сюжэтам.
2. Сюжэтная сцэна ў балеце, оперы, драме, заснаваная на драматычна выразнай ігры без слоў.
3. Жэсты, міміка як сродак размовы (звычайна пры няведанні або слабым веданні мовы).
[Ад грэч. pantómimos — які ўсё пераймае, імітуе.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самазва́л, ‑а, м.
1. Грузавы аўтамабіль з кузавам, які механічна перакульваецца, а таксама кузаў гэтага аўтамабіля. На платформах стаялі новенькія мінскія самазвалы і пад’ёмнікі «Піянеры», вагоны былі загружаны цэглаю і сухім тынкам. Грахоўскі. Экскаватар працуе з самае раніцы. Натужна пыхкае, чмыхае ды ўсё глыбей у зямлю ўгрызаецца, коўш за каўшом набірае пясок і ў самазвалы насыпае. Кавалёў.
2. Транспартны сродак, які механічна звальвае груз. Баржа-самазвал.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
tint
[tɪnt]
1.
n.
1) адце́ньне n., тон -у m., афарбо́ўка f. (ко́леру)
2) даліка́тны, сьве́тлы тон
3) сро́дак для фарбава́ньня валасо́ў
2.
v.t.
падмалёўваць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Суліма́ ’сулема, хларыд ртуці’ (Некр. і Байк.), ’дэзынфекцыйны сродак’ (Сержп. Прымхі), сулі́ма ’атрута, нячыстая сіла, нячысцік (у пагражальных выразах і праклёнах)’ (ПСл), параўн. укр., рус. сулема́. Адаптаванае запазычанне, крыніцай якога лічыцца с.-лац. sublimatum ’сулема’ (< лац. sublimare ’высока ўздымаць, падносіць, узвышаць’, у пазнейшым спецыяльным значэнні ’выпарваючы цвёрдае цела, атрымаць яго ў ачышчаным крышталічным выглядзе’), параўн. польск. sublimat ’прадукт узгонкі’, ’хларыд ртуці’ — з удакладненнем sublimat gryzący, у якасці непасрэднай крыніцы дапускаюць грэч. σουλιμας < тур. sülimen (Фасмер, 3, 800; ЕСУМ, 5, 471–472).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
какаі́н
(ісп. cocaina, ад індз. соса = кока)
наркатычнае рэчыва, якое здабываецца з лісця кокі і ўжываецца як сродак для суцішэння болю і для ўсыплення.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
апо́шні, -яя, -яе.
1. Канцавы ў шэрагу чаго-н.
А. дзень заняткаў.
А. ў чарзе.
У а. раз.
2. Адзіны, астатні.
Раздзяліць а. кавалак хлеба.
3. Які толькі што з’явіўся, самы новы.
А. нумар часопіса.
Апошнія паведамленні.
Апранацца па апошняй модзе.
4. Канчатковы, беспаваротны, рашаючы; вышэйшы, крайні.
Апошняе слова.
А. сродак.
5. Зусім дрэнны, самы горшы (разм.).
Лаяць апошнімі словамі.
6. Гэты, толькі што названы (кніжн.).
Зайшла адна жанчына, затым другая, апошняя — з дзіцём.
7. наз. апо́шняе, -яга, н. Тое адзінае, што засталося.
Гатовы з чалавекам апошнім падзяліцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)