дзелавы́
1. (звязаны з работай, справай) fáchlich, berúflich; geschäftlich;
2. (які добра ведае справу) sáchlich, geschäftserfahren (вопытны);
3. (творчы) schöpferisch;
дзелавы́ падыхо́д sáchlicher Úmgang;
дзелава́я кваліфіка́цыя fáchliche Qualifikatión;
дзелавы́ чалаве́к Geschäftsmann m -(e)s, -leute;
дзелав ы́я ко́лы Geschäftskreise pl;
дзелаво́е выка́званне konstruktíve [-və] Äußerung
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
свіння́ ж
1. заал Schwein n -(e)s, -e; Sau f -, Säue (самка);
2. разм (неахайны) Dréckfink m -en, -en, Schmútzfink m, Férkel n -s, -;
3. разм (подлы чалавек) Schwein n, Lump m -en, -en;
◊ падкла́сці каму-н свінню́ разм j-m ein Bein stéllen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
derelict
[ˈderəlɪkt]1.adj.
1) кінуты, пакі́нуты
a derelict ship — закі́нуты карабе́ль
2) які́ занядбо́ўвае свае́ абавя́зкі; нядба́лы, нядба́йны
2.n.
1) усі́мі пакі́нуты чалаве́к
2) сухазе́м’е, утво́ранае ў вы́ніку адступле́ньня мо́ра ці ракі́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
feeble
[ˈfi:bəl]adj.
1) слабы́, кво́лы, хвараві́ты, нямо́цны
a feeble old man — кво́лы стары́ чалаве́к
a feeble resistance — слабы́ супраці́ў
2) слабы́; няя́сны, невыра́зны
a feeble cry — кво́лы крык
a feeble light — слабо́е сьвятло́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Рабаця́га ’старанны, шчыры працаўнік’ (ТСБМ, Нас.; шальч., Сл. ПЗБ), робогця́га ’тс’ (ТС), рабацяќа ’працаўнік’ (Ян.), ст.-бел. (склонавыя формы) роботягу, роботягомъ (Сл. Скар.), роботяговъ, укр. роботя́га ’працавіты чалавек’. Утворана ад рабо́та (гл.) з экспр. суф. ‑аг‑а, параўн. Карскі (2–3, 34) адносна роботѧга (XVI ст., Скарына).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раскабо́іна ’свавольнік, гарэза’ (Юрч.). Няясна. Магчыма звязана з прасл. *kobъ, *kobiti, *koběniti (sę) ’быць упартым, супрацівіцца’, параўн. рус. дыял. ко́бый ’чалавек з дрэнным характарам, наравісты’, ко́биться ’паводзіць сябе неспакойна’, ко́бень ’той, хто ўпарціцца, не слухаецца’, гл. ЭССЯ, 10, 88, 92, 101. Прыстаўка можа мець узмацняльнае значэнне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скабардзі́на ‘кашчэй (худы чалавек)’ (Касп.). Лаўчутэ (Балтизмы, 131) выводзіць з лат. skabardzîgs ‘востры, пранікаючы’ < skabar̂da ‘шчэпка, асколак, стрэмка’. Параўн. літ. skebérda ‘востры’; балтыйскія словы ўзыходзяць да кораня *skabh‑ ‘абрываць; скабліць’ (Траўтман, 262). У славянскіх мовах роднаснымі з’яўляюцца *skoblь, *skoblʼа і іх дэрываты; гл. Фрэнкель, 797, 799.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Лабаво́з, лыбавдз ’працавіты чалавек’ (Яўс.). Да лобі, з (гл.), ’пярэдняя частка чаго-небудзь’ і везці (гл.), ’быць спераду’, ’дзякуючы добрай, стараннай працы быць наперадзе’. Адсюль дзеясловы лыбавозіцца, лыбавозіць ’шчыра працаваць, завіхацца на працы’ (Яўс.). Параўн. яшчэ рус. лобовой ’у першай чарзе, у першым радзе сярод рэкрутаў’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ніхто́ ’ніхто, ніводзін чалавек’ (Нас., Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС), укр. ніхто́, рус. никто́, польск. nikt, арх. nikto, чэш. nikdo, славац. nikto, в.-луж. nichtó, н.-луж. nicht, славен. níkdo, серб.-харв. ни̏ко, макед. нико, балг. ни́кой. Прасл. *nikъto, спалучэнне адмоўя ni‑ і займенніка *kъto (гл. хто).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Недалэ́нга ’недалужная асоба; недарэка, няўклюда’ (стаўбц., Жыв. сл.; Сцяшк.), недалёнга ’тс’ (Сцяц.; шчуч., міёр., З нар. сл.), ’нязграбны чалавек’ (Сл. ПЗБ), недалЗнгі ’няздольны, няздатны’ (Жд. 2), ’няякасны (пра зерне)’ (Сл. ПЗБ), недалужны ’няздольны, няздатны’ (свісл., Шатал.), недалэнгаваты ’нязграбны, няўдалы’ (Жд. 2). З польск. niedołęga, niedołężny, гл. недалуга.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)