джо́ўль

[англ. J. Joule = прозвішча англ. фізіка (1818—1889)]

адзінка вымярэння работы, энергіі і колькасці цеплыні ў Міжнароднай сістэме адзінак (СІ), роўная рабоце сілы ў 1 ньютан, якая перамяшчае цела на 1 м у напрамку дзеяння сілы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

віталі́зм, ‑у, м.

Рэакцыйная ідэалістычная плынь у біялогіі, згодна з якой усе з’явы і працэсы ў жывых арганізмах тлумачацца не матэрыяльнымі прычынамі, а наяўнасцю ў іх звышнатуральнай сілы.

[Фр. vitalisme.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

грабе́ж, ‑бяжу, м.

Заход чужой маёмасці, звычайна з прымяненнем сілы; аграбленне. Вораг здалёку мог выпусціць стрэлы, Выскачыць зблізку з мячом ці дубінай, — Гвалт і грабеж панавалі няспынна. Бітэль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зарэгістрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго-што.

Запісаць, адзначыць для ўліку, для прыдання законнай сілы і пад.; узяць на ўлік. Зарэгістраваць удзельнічаў нарады. Зарэгістраваць шлюб. Зарэгістраваць падземныя штуршкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суразме́раць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Прывесці ў адпаведнасць з чым‑н. па велічыні, памерах; устанавіць адпаведнасць з чым‑н. па велічыні. Суразмераць расходы з даходамі. Суразмераць сілы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

урасця́жку, прысл.

Выцягнуўшыся, на ўсю даўжыню, на ўвесь рост. [Рыгор] заняў сваё месца, спачуваюча паглядзеўшы на вёрткія лаўкі, дзе ўрасцяжку ляжалі Ромусь і Генрык. Гартны. // Напружваючы сілы (пра коней).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цёк, ‑у, м.

Цячэнне, плынь. Урэшце, зусім ужо змораная, Гэлька неяк знайшла сілы адплыць ад віру, і яна панеслася хвалямі па цёку вады... Чарот.

•••

Цёкам цячы гл. цячы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БУ́НДЭСВЕР

(ням. Bundeswehr),

назва ўзбр. сіл ФРГ з 1956. Створаны паводле Парыжскіх пагадненняў 1954 пасля ўступлення краіны ў НАТО (1955). Гл. раздзел Узбр. сілы ў арт. Германія.

т. 3, с. 338

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Тайфу́н ’трапічны цыклон, ураган вялікай разбуральнай сілы’ (ТСБМ; 1914 г., КСНН). Праз рус. тайфу́н ’тс’ з англ. typhoon (адсюль і ў іншыя еўрапейскія), першакрыніцай якога з’яўляецца кіт. tai fêng ’вялікі вецер, цыклон’ (Фасмер, 4, 12; Чарных, 2, 225; ЕСУМ, 5, 504). Паводле Акуленкі (Мовознавство, 1997, 1, 16), кантамінаванае з араб. tūfán ’віхор’ (< грэч. τυφών).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

husband

[ˈhʌzbənd]

1.

n.

муж -а m.

2.

v.t.

ашча́дна гаспада́рыць, ашчаджа́ць

to husband one’s strength — ашчаджа́ць свае́ сілы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)