А́СТМА

(ад грэч. asthma удушша),

1) бранхіяльная астма — звычайна хранічная алергічная хвароба, якая характарызуецца паўторнымі прыступамі ўдушша з прычыны спазмаў бронхаў і ацёку іх слізістай абалонкі пад уплывам алергенаў. Узнікненню астмы садзейнічае спадчынная схільнасць да алергічных рэакцый. Частата прыступаў удушша ад 1—2 за тыдзень (мяккая форма) да некалькіх за суткі (цяжкая форма), пры зацяжной форме астматычны стан доўжыцца некалькі дзён. Прыступы суправаджаюцца цяжкім са свістам дыханнем, сінюшнасцю твару, набуханнем вен на шыі, пад канец пакашліваннем і выдзяленнем невял. колькасці шклопадобных макрот. Акрамя імуналагічнай астма можа мець неімуналагічную аснову, калі яе прыступы развіваюцца пры зменах надвор’я, ахаладжэнні, фіз. напружанні, вегетатыўна-рэфлекторным дысбалансе, ужыванні нестэроідных процізапаленчых лек. сродкаў (напр., аспірыну). Ускладненні: эмфізема лёгкіх, разрастанне злучальнай тканкі вакол бронхаў, змены мышцаў правага жалудачка сэрца і як вынік сардэчная недастатковасць. Лячэнне медыкаментознае, інгаляцыямі аэразоляў.

2) Сардэчная астма — прыступы рэзкай задышкі (удушша), абумоўленыя вострай недастатковасцю функцыі левага жалудачка сэрца. Развіваецца пры гіпертанічнай хваробе, інфаркце міякарда, пароках сэрца, хранічных нефрытах і інш. Доўжыцца ад некалькіх мінут да некалькіх гадзін (магчымы ацёк лёгкіх). Лячэнне тэрапеўтычнае.

М.А.Скеп’ян.

т. 2, с. 46

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

нае́здзіць сов., в разн. знач. нае́здить; (дорогу — ещё) наката́ть, натори́ть;

н. ты́сячу кіламе́траў — нае́здить ты́сячу киломе́тров;

н. паро́к сэ́рца — нае́здить поро́к се́рдца

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

смыле́ць несов., разг.

1. (о болезненном ощущении) са́днить; жечь;

я́ць ра́ны — са́днят ра́ны;

сэ́рцаі́ць ад кры́ўды — се́рдце жжёт оби́да;

2. тлеть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гарну́ць

1. (выграбаць) heruskratzen vt, herusscharren vt; zusmmenscharren vt (у адно месца);

2. (туліць да сябе) drücken vt;

гарну́ць да сэ́рца ans Herz drücken

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

кро́іць

1. кравец zschneiden* vt;

2. (адразаць) (хлеб) (b)schniden* vt;

3. перан zerrißen* vt;

гэ́та мне кро́іць сэ́рца das zerrißt [bricht] mir das Herz

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

thump2 [θʌmp] v.

1. сту́каць, мо́цна біць; бі́цца;

My heart was thumping wildly. Маё сэрца цяжка білася.

2. ця́жка, з шу́мам ру́хацца; гру́каць;

He thumped up the stairs. Ён з шумам падымаўся па сходах.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

krajać się

kraj|ać się

незак. рэзацца;

serce się ~e — сэрца разрываецца (абліваецца крывёю)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

podszept, ~u

м.

1. нашэптванне; нагаворванне;

2. перан. унутраны голас;

podszept serca — голас сэрца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

beating

[ˈbi:tɪŋ]

n.

1) біцьцё n., лупцо́ўка f.

2) разгро́м -у m.

3) біцьцё n. (сэ́рца)

4) лапата́ньне (кры́ламі)

- take a beating

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Animus in pedes decidit

Душа ў пяткі пайшла.

Душа в пятки ушла.

бел. Душа ў пятках. Душа апала. Сэрца абарвалася/адарвалася/упала.

рус. Душа в пятках. Сердце падает/обрывается. Поджилки затряслись. Ноги подкосились.

фр. Avoir une peur bleu (Очень бояться/иметь голубой страх).

англ. His heart fell down to his hose (into his boots) (Его сердце упало в туфли).

нем. Das Herz fiel ihm in die Hosen (У него сердце упало в брюки).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)