радыётэлеско́п
(ад радыё- + тэлескоп)
астранамічная прылада для рэгістрацыі і даследавання радыёвыпрамянення касмічных аб’ектаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
спры́нклер
(англ. sprinkler, ад sprinkle = пырскаць)
аўтаматычная водараспырсквальная прылада на трубаправодах сістэм пажаратушэння.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
манахо́рд, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Спец. Прылада для вызначэння вышыні тону струны і яе частак, якая складаецца з нацягнутай на драўляную падстаўку струны.
2. Старажытны грэчаскі аднаструнны шчыпковы музычны інструмент.
[Ад грэч. mónos — адзін і chordē — струна.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ве́рша, ‑ы, ж.
Рыбалоўная конусападобная прылада з дубцоў або дроту. Вельмі цікава паглядзець, як прыходзіць які-небудзь паўстынскі дзядзька з мехам выбіраць замёрзлую рыбу з пастаўленай нанач у палонцы вершы... Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
радыёзо́нд, ‑а, М ‑дзе, м.
Аэралагічная прылада, якая падымаецца ў атмасферу паветраным шарам для вымярэння ціску, тэмпературы і вільготнасці паветра на розных вышынях і адначасова перадае вынікі вымярэнняў з дапамогай радыёхваль.
[Ад слова радыё і фр. sonde — шчуп.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Інструме́нт. Ст.-бел. инструментъ (1565 г.) ’інструмент, прылада’, ’музычны інструмент’, ’спосаб, сродак’ (Булыка, Лекс. запазыч., 187). Ужо ў старабеларускай сфарміравалася семантычная структура, вядомая сучаснай беларускай мове. Насовіч прыводзіць два значэнні: ’музычная прылада’, ’усякая прылада’. Запазычана з польск., дзе instrument з лац. instrumentum ’інструмент, прылада’. Націск на апошнім складзе пад уплывам рускай мовы; параўн. інстру́мант (Касп.). Рус. инструмент (XVII ст.) таксама з польск.; націск на апошнім складзе ў выніку ўздзеяння нямецкай мовы (Шанскі, 2, I, 89). Няма падстаў для сцвярджэння аб паўторным запазычанні з рускай у XX ст. (як Крукоўскі, Уплыў, 83; Гіст. лекс., 233, для інструментальны).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рагачы́ ’прылада для звівання нітак’ (Сцяшк.), ’звязаныя разам тры драўляныя калкі, на якія ставілі калыску’ (гродз., Сл. ПЗБ), ’драўляныя вілы’ (Выг.), рагачэ́ ’прылада, якой абмерваюць поле’ (гродз.). Ад рог 1 (гл.). Усе прадметы маюць вытыркальныя часткі, якія напамінаюць рогі жывёлы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Рашо́та, рэшо́то ’рэшата’, ’прылада для лоўлі рыбы’ (ПСл). Гл. рэшата 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скарыфіка́тар
(англ. scarificator, ад лац. scarificare = надрэзваць, выдрапваць)
1) машына для скарыфікацыі 1;
2) сельскагаспадарчая прылада для скарыфікацыі 2;
3) мед. прылада для правядзення насечак на скуры ў час прышчэпак (воспы і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АЭРАФОТААПАРА́Т,
оптыка-механічная прылада з элементамі аўтаматыкі і электронікі для чорна-белай і каляровай аэрафотаздымкі. Адрозніваюць аэрафотаапараты тапаграфічныя і разведвальныя; адна- і шматаб’ектыўныя; для планавай, перспектыўнай і панарамнай здымкі і інш.
т. 2, с. 175
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)