5.на што, для чаго (звычайна ў форме дзеепр. зал.прош.). Зрабіць што-н. для таго, каб выклікаць пэўную рэакцыю, вынікі.
Новы падыход у рабоце быў разлічаны на добрыя вынікі.
|| незак.разлі́чваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз.разлі́к, -у, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падкрэ́сліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
1.Правесці лінію, рыску пад радком, літарай і пад. Падкрэсліць галосныя.
2.перан. Звярнуць чыю‑н. увагу на што‑н. важнае, значнае. [Леаніду Аляксеевічу] хацелася падкрэсліць сваю думку больш канкрэтнымі прыкладамі і больш яркімі фарбамі.Якімовіч.// Выдзеліць голасам, інтанацыяй найбольш важнае месца. — Таварышы! Старому трэба дапамагчы. Трэба вызваліць яго сына. Трэба! — падкрэсліў [камандзір].. апошняе слова.Колас.// Зрабіць больш адчувальным; зрабіць такім, што кідаецца ў вочы. Падкрэсліць адмоўныя рысы героя. □ Начное здарэнне падкрэсліла .. [адзіноту], зрабіла фізічна адчувальнай.Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́ўнасцю, прысл.
1. У поўным складзе, у поўным аб’ёме. Перад жывёлаводамі стаіць задача так правесці зімоўку жывёлы, каб поўнасцю захаваць наяўнае пагалоўе, ні ў якім разе не дапусціць зніжэння прадуктыўнасці жывёлы.«Звязда».
2. Ва ўсіх адносінах, зусім, цалкам. Вось яна [машына] і вялізная, і хітрая,.. а ўсё ж такі яна поўнасцю падначалена .. [Міхасю].Брыль.Гэтыя думкі і гэтае адчуванне апошнімі звеннямі ўзварухнуліся ў Сцёпкавым сэрцы і заступілі поўнасцю месца другім думкам і другому пачуццю.Колас.
•••
Цалкам і поўнасцюгл. цалкам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прастая́ць, ‑стаю, ‑стаіш, ‑стаіць; зак.
1.Правесці які‑н. час стоячы. Гадзіны са дзве прастаяў дзядзька Марцін каля дзвярэй.Колас.Хлопцы прастаялі пад ялінай хвілін дзесяць, а мо і больш.Шашкоў.//што. Прабыць на нагах да канца чаго‑н., адстаяць. [Жанчына] прастаяла імшу, не думаючы ні пра бога, .. ні пра што іншае.Чорны.//зачым. Правесці які‑н. час на якой‑н. рабоце, якая патрабуе стаячага становішча. Прастаяць усё жыццё за станком.
2. Прабыць на стаянцы, у лагеры і пад. які‑н. час. [Лейтэнант:] — У лагерах на станцыі Друць мы цэлае лета прастаялі.Васілевіч./ Пра поезд, параход і пад. У Оршы, на забітай вагонамі станцыі, эшалон прастаяў тры дні.Навуменка.
3. Прабыць які‑н. час без дзеяння, не функцыяніруючы. — Паехалі — сказаў Міхась, спрытна ўскочыўшы на сядзенне трактара. — І так доўга прастаялі.Шахавец.Замест трох дзён паравоз прастаяў у рамонце тры гадзіны!Зуб.
4. Заставацца без змен на працягу якога‑н. часу. Пагода прастаяла з месяц.// Праіснаваць які‑н. час, не разбураючыся. Пра такія хаты гавораць, што яна прастаіць вякі і ніколі не спарахнее.Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накляпа́ць1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і чаго.
1. Прыкляпаць што‑н. да чаго‑н. Накляпаць плешку на болт.
2. Кляпаннем зрабіць пэўную колькасць чаго‑н.
3. Ударамі малатка навастрыць (касу, нож і інш.). Тая [каса], што касіў Мішка залетась, была нядрэннаю. Каб яшчэ накляпаць яе.., мянташкай правесці, то працаваць можна.Кандрусевіч.
накляпа́ць2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Нагаварыць на каго‑н., узвесці паклёп. Папракнуў [Самарос] сябе за тое, што праз меру накляпаў на Каршукова, расказваючы Галаю пра гаворку з ім.Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спачы́ць, ‑чну, ‑чнеш, ‑чне; ‑чнём, ‑чняце; зак.
1.Правесці некаторы час адпачываючы, аднавіць свае сілы ў адпачынку. Я вярнуся спачыць пасля цяжкіх дарог...Таўбін.На аселіцы.. [сябры] ўгледзелі сцірту саломы. Тут і засталіся спачыць.Кухараў.//Разм. Паспаць; аднавіць сілы сном. А там горац, пакінуўшы [статак], Лёг на ўзвышшы спачыць да зары.Гурло.
2.перан.Высок. Памерці, супакоіцца. Не будуць дзеткі Знаць, дзе татка іх спачыў.Колас.Імёны, імёны, імёны... Хто ўчора спачыў, хто даўно...Чэрня.
•••
Спачыць на лаўрах — задаволіўшыся дасягнутым, спыніць работу, дзейнасць і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)