БЯССПРЭ́ЧНАЕ СПАГНА́ННЕ,

у цывільным праве прымусовае спагнанне запазычанасці ў бясспрэчным парадку без звароту ў суд ці іншы орган, які вырашае маёмасныя спрэчкі. Бясспрэчнае спагнанне з юрыд. асоб ажыццяўляецца на падставе распараджэнняў правамоцных органаў і выканаўчых дакументаў спісаннем грашовых сум з адпаведных рахункаў у банках; з грамадзян (нявернутыя пазыкі, нявыплачаная кватэрная плата, камунальныя плацяжы і інш.) — па выканаўчым надпісе натарыята. У Рэспубліцы Беларусь дапускаецца толькі ў выпадках, прама прадугледжаных законам.

т. 3, с. 419

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГРАМА́ДСКІ ПАРА́ДАК,

сістэма грамадскіх адносін, якая рэгулюецца маральнымі і прававымі нормамі, мае на мэце гарантаванне грамадскай бяспекі і спакою, абароны гонару і годнасці грамадзян і нармальных умоў для дзейнасці дзярж. і грамадскіх арг-цый. Складваецца ў працэсе свядомага і добраахвотнага выканання грамадзянамі правіл паводзін, устаноўленых законам і маральнымі нормамі. Выкананне гэтых правіл забяспечвае зладжанае і ўстойлівае супольнае жыццё людзей. Парушэнні грамадскага парадку цягнуць за сабой адпаведную адказнасць: маральную, адм., крымінальную.

т. 5, с. 398

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

разлічы́цца сов., в разн. знач. рассчита́ться; расче́сться;

р. з рабо́чымі за рабо́ту — рассчита́ться с рабо́чими за рабо́ту;

пачака́й, я яшчэ́ з табо́й ~чу́ся! — погоди́, я ещё с тобо́й рассчита́юсь!;

па пара́дку нумаро́ў ~чы́ся! — по поря́дку номеро́в рассчита́йсь!

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

несоблюде́ние незахава́нне, -ння ср.; (неоконч. действие) незахо́ўванне, -ння ср.; непрытры́мліванне, -ння ср.; (невыполнение) невыкана́нне, -ння ср.; неоконч. невыко́нванне, -ння ср.;

несоблюде́ние поря́дка, чистоты́ незахава́нне пара́дку, чысціні́;

несоблюде́ние пра́вил, зако́на невыкана́нне пра́віл, зако́на; см. соблюде́ние.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рабо́чийII прил., в разн. знач. рабо́чы;

рабо́чий класс рабо́чы клас;

рабо́чее движе́ние рабо́чы рух;

рабо́чая гипо́теза рабо́чая гіпо́тэза;

рабо́чая си́ла эк. рабо́чая сі́ла;

в рабо́чем поря́дке у рабо́чым пара́дку;

рабо́чие ру́ки рабо́чыя ру́кі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дысцыплі́на

(лац. disciplina = вучэнне, навучанне)

1) цвёрда ўстаноўлены парадак паводзін, абавязковы для ўсіх членаў калектыву;

2) вытрымка, прывычка да строгага парадку;

3) асобная галіна якой-н. навукі; вучэбны прадмет (напр. тэхнічныя дысцыпліны).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ахо́ва, ‑ы, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. ахоўваць; ахоўванне. Ахова здароўя. Ахова правоў грамадзян. Ахова дзяржаўнага парадку. Ахова сацыялістычнай уласнасці. Ахова працы. Ахова помнікаў. Узяць пад ахову.

2. Атрад, група (людзей, караблёў і пад.), прызначаныя ахоўваць каго‑, што‑н. Каля ўсіх варот і брамак .. стаяла ахова. Брыль. Азірнуліся сябры: Следам крадуцца звяры, Слугі верныя зубровы, Усе чыны яго аховы. Вітка.

•••

Несці ахову гл. несці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інкарпара́цыя, ‑і, ж.

1. Кніжн. Далучэнне, уключэнне ў свой склад чаго‑н. Інкарпарацыя новых абласцей.

2. У юрыспрудэнцыі — сістэматызацыя выдадзеных у розны час законаў у алфавітным, храналагічным парадку ці па асобных галінах права без унясення змен у іх змест. Інкарпарацыя дзеючых законаў БССР.

3. У лінгвістыцы — спосаб сінтаксічнай сувязі паміж словамі, пры якім галоўны член словазлучэння зліваецца з залежнымі членамі ў фанетыка-марфалагічны комплекс, аналагічны слову.

[Лац. incorporatio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разваро́чаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Варочаючы, раскідаць, рассунуць у розныя бакі (што‑н. цяжкае або складзенае ў пэўным парадку, у адным месцы). Разварочаць копы. Разварочаць кнігі ў шафе.

2. (звычайна ў форме дзеепрым. зал. пр.). Тое, што і развярнуць (у 1, 2 знач.). [У ганку] спачатку была разварочана вежа, а затым разбіта гусеніца. М. Ткачоў. Навокал дома была разварочана зямля.., усё тут было ў пачварнай бясформеннасці. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спрадве́чнасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць спрадвечнага.

2. Быццё. Злівайся зноў з сям’ёю рыб лятучых, З хмар навальнічных дажджавой вадой. Плыві і падначальвайся парадку Спрадвечнасці — пірогі без грабца — Дзе ўжо, здаецца, і табе пачатку Няма і не прадбачыцца канца. Куляшоў. // Тое, што існуе здаўна. І вось робіцца цуд. Раптам сярод гэтай спрадвечнасці вы бачыце новенькі дах дома, што высіцца над макаўкамі лістоўніц і сосен. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)