фоніятры́я

(ад гр. phone = гук + -ятрыя)

раздзел отарыналарынгалогіі, які вывучае фізіялогію і паталогію галасавога апарату чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фрыкаты́ў

(фр. fricatif, ад лац. fricare = церці)

лінгв. шчылінны зычны гук (напр. з, с, ф, х).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

plop1 [plɒp] n. гук падзе́ння ў ваду́ без усплёску;

The soap fell into the bath with a loud plop. Мыла гучна шлёпнулася ў ванну.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

АБАРАЧЭ́ННЕ, інверсія ў музыцы,

спосаб мадыфікацыі акордаў, інтэрвалаў, гукавышыннай лініі (мелодыі, матыву, серыі) перамяшчэннем гукаў у адваротным напрамку з захаваннем першапачатковай часавай паслядоўнасці. Сродак вар’іравання, у выніку якога ўзнікаюць новыя элементы, ствараецца роднасная, аднак фактычна новая мелодыя. Гук, які пры абарачэнне застаецца на месцы, наз. воссю абарачэння. Выкарыстоўвалася ў канонах, жыгах, рычэркарах і фугах, пазней ў неполіфанічных творах.

Т.Г.Мдывані.

т. 1, с. 13

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЗВАНЫ́,

ударны муз. інструмент класа ідыяфонаў. Складаецца з 12—18 метал. труб-цыліндраў (звычайна латунных) храматычнага строю дыяметрам 25—38 мм, свабодна падвешаных у метал. або драўлянай раме выш. каля 2 м. Сучасныя З. маюць педальна-дэмпфернае прыстасаванне. Гук здабываецца ўдарам калатушкі з бочачкападобнай галоўкай, абцягнутай скурай. Выкарыстоўваюцца ў сімф. аркестры для імітацыі царк. звону.

Званы.

т. 7, с. 36

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГРОМ,

гукавая з’ява ў атмасферы, якая суправаджае разрад маланкі. Выклікаецца ваганнямі паветра ў выніку хуткага награвання і расшырэння ўздоўж маланкі (узрыўная хваля). Звычайна чутны на адлегласці не больш як 15—20 км. Раскаты грому тлумачацца тым, што маланка мае вял. даўжыню і гук ад розных яе ўчасткаў даходзіць да назіральніка неадначасова, а таксама адбіццём гуку ад воблакаў.

т. 5, с. 447

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

прабры́нкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм.

1. Утварыць гук брынкання.

2. што, на чым. Няўмела сыграць што‑н. на раялі або на якім‑н. струнным інструменце. Прабрынкаць польку.

3. што і без дап. Брынкаць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

змякчэ́ць сов., в разн. знач. стать мя́гче, смягчи́ться;

надво́р’е ~чэ́ла — пого́да ста́ла мя́гче;

ён адра́зу ~чэ́ў — он сра́зу стал мя́гче (смягчи́лся);

зы́чны гукэ́ў — согла́сный звук смягчи́лся

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

wderhallen

vi

1) адкліка́цца

2) мець ро́згалас

3) фіз. адбіва́цца (пра гук)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Мамры́ць ’есці, жэрці’ (КЭС, лаг.). Складанае слова, першая частка якога гукапераймальная: гук [м] перадае змыканне губ (параўн. усх.-маг. му́мляць ’жаваць, есці’), другая — з літ. rýti ’жэрці’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)