forerun

[ˈfɔrrʌn]

v.t. -ran, -run, -running

1) бе́гчы напе́радзе

2) папярэ́днічаць; быць, адбыва́цца, здара́цца пе́рад чым

3) быць зна́кам перасьцяро́гі

4) папярэ́дзіць (зрабі́ць ране́й за каго́)

5) апярэ́джваць, выпярэ́джваць; пераганя́ць, абганя́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

хутчэ́й прысл.

1. (параўн ступ ад хутка) schnéller; früher, éher (раней);

хутчэ́й, хутчэ́й! schnéller!, nun áber Témpo;

бяжы́ як мага́ хутчэ́й! lauf, so schnell du kánnst;

хутчэ́й, чым я ду́маў éher [früher], als ich dáchte;

як мага́ хутчэ́й so bald [so schnell] wie möglich; möglichst bald [schnell];

чым хутчэ́й, тым лепш je éher [früher], désto bésser;

2. (лепш) líeber, éher; vielméhr (дакладней, вярней);

ён хутчэ́й памрэ́, чым падда́сца éher [líeber] wird er stérben, als sich ergében;

хутчэ́й за ўсё áller Wahrschéinlichkeit nach

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

карыста́цца benútzen vt, gebráuchen vt; Gebráuch máchen (чым-н. von D), geníeßen* vt (валодаць);

карыста́цца паслу́гамі Díenstleistungen in Ánspruch néhmen*;

карыста́цца вы́падкам éine Gelégenheit ergréifen*;

карыста́цца пра́вам das Recht geníeßen*;

карыста́цца аўтарытэ́там Autorität háben;

карыста́цца сімпа́тыяй Sympathíe geníeßen*;

карыста́цца до́брай сла́вай éinen gúten Ruf háben [besítzen*, geníeßen*];

карыста́цца по́пытам gefrágt sein;

карыста́цца по́спехам großen Erfólg háben, sehr erfólgreich sein; hándhaben неаддз. vt (умець абыходзіцца з чым-н.);

па-майстэ́рску карыста́цца чым-н. etw. mit Méisterschaft hándhaben

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

обрати́ться

1. (повернуться) павярну́цца;

2. перен. (устремиться, направиться) накірава́цца, кі́нуцца;

3. (превратиться) перавярну́цца (у каго); ператвары́цца (у што); абярну́цца (у каго, у што, кім, чым); стаць (кім-небудзь, чым-небудзь);

4. (в результате убеждения склониться к чему-л.) перавярну́цца (у што); схілі́цца (да чаго);

5. (прибегнуть к чему-л.) звярну́цца (да чаго);

6. (отнестись, адресоваться к кому-л.) звярнуцца (да каго);

◊

обрати́ться в бе́гство пусці́цца наўцёкі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

составля́ть несов.

1. (вместо или сверху вниз) састаўля́ць, склада́ць, скла́дваць; (сборник, словарь и т. п. — ещё) уклада́ць; (из предметов, химических элементов) састаўля́ць;

2. (делать) рабі́ць; (организовать) склада́ць, арганізо́ўваць;

3. (скапливать) збіра́ць; склада́ць, скла́дваць;

4. (образовывать какое-л. количество) склада́ць, скла́дваць;

5. (создавать путём наблюдений или логических заключений) склада́ць, скла́дваць;

6. (являться, представлять) з’яўля́цца (чым); (быть) быць (чым);

7. (приобретать) здабыва́ць; (достигать) дасяга́ць; см. соста́вить.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дэманстраты́ўны

(лац. demonstrativus = паказальны)

1) які выражае нязгоду з чым-н., пратэст супраць чаго-н.; задзірлівы, знарок падкрэслены (напр. д-ыя паводзіны, д. выхад са сходу);

2) які адцягвае ўвагу праціўніка ад рэальнага становішча ва ўмовах ваенных дзеянняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кулі́сы

(фр. coulisse)

1) плоскія часткі тэатральнай дэкарацыі, размешчаныя па баках сцэны адна за другой;

2) перан. тое, за чым хаваецца што-н.;

за кулісамі — тайна, скрытна, у неафіцыйнай абстаноўцы;

3) тэх. сістэма рычагоў для перамены ходу машыны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фо́ра

(іт. fora = наперад)

1) выгук усхвалення ў італьянскім тэатры, якім просяць выканаўцу паўтарыць нумар праграмы; тое, што і біс;

2) перавага, ільгота, якая даецца больш слабаму ўдзельніку спаборніцтваў; даць фору — пераўзысці, апярэдзіць каго-н. у чым-н.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

прарва́ць, -ву́, -ве́ш, -ве́; -вём, -вяце́, -ву́ць; -ві; -ва́ны; зак.

1. што. Разарваўшы, зрабіць адтуліну, дзірку ў чым-н.

П. панчоху.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Пра ваду: моцным напорам прамыць адтуліну ў чым-н., разбурыць перашкоду.

Прарвала плаціну.

3. што. Прабіцца праз што-н., зламаўшы супраціўленне.

П. варожую блакаду.

4. што. Зрабіць радзейшым, вырваўшы частку раслін.

П. буракі.

5. безас., каго (што). Аб раптоўным пераходзе ад бяздзеяння ці спакойнага стану да якога-н. інтэнсіўнага дзеяння (разм.).

Ён доўга маўчаў, але тут і яго прарвала.

|| незак. прарыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прары́ў, -ы́ву, м. (да 2 і 3 знач.).

|| прым. прарыўны́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прарэ́заць, -э́жу, -э́жаш, -э́жа; -э́ж; -э́заны; зак., што.

1. Зрабіць чым-н. рэжучым адтуліну ў чым-н.

П. сукно. П. акно (прасячы, прапілаваць; спец.).

2. Рэзаць што-н. на працягу якога-н. часу.

3. перан. Прайсці, пралегчы праз што-н., упоперак чаго-н., перасячы што-н.

Маланка прарэзала неба.

Лоб прарэзалі маршчыны.

|| незак. прараза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 і 3 знач.) і прарэ́зваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 3 знач.).

|| наз. прарэ́з, -у, м. (да 1 знач.), прарэ́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (да 1 знач.), прараза́нне, -я, н. (да 1 знач.) і прарэ́званне, -я, н. (да 1 знач.).

|| прым. праразны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

П. інструмент.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)