Verbum

та́бель, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Спіс, пералік чаго-н. у пэўным парадку.

2. Ведамасць паспяховасці вучняў.

3. Спецыяльная ведамасць для ўліку рабочага часу ва ўстановах, арганізацыях і пад.

○

Табель аб рангах — у дарэвалюцыйнай Расіі: суадносіны чыноў ваеннага, грамадзянскага і прыдворнага ведамстваў па рангах, класах.

|| прым. та́бельны, -ая, -ае.

тані́раваць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; зак. і незак., што (спец.).

1. Надаць (надаваць) поўнае гучанне музычнаму або маўленчаму тэксту (пры спяванні, чытанні і пад.).

2. Пакрыць (пакрываць) фарбай што-н. да патрэбнага тону; зрабіць (рабіць) дэкаратыўную апрацоўку з мэтай імітацыі.

|| наз. тані́раванне, -я, н. і таніро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.

тлець, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., тле́е; незак.

1. Гніючы, разбурацца; трухлець, парахнець.

Тлее апалае лісце.

2. Гарэць без полымя; слаба падтрымліваць гарэнне.

Асіна не гарыць, а тлее.

3. перан. Існаваць скрыта, слаба праяўляцца дзе-н. (пра жыццё, пачуцці і пад.).

У душы тлела надзея.

|| наз. тле́нне, -я, н.

ува́га, -і, ДМ ува́зе, ж.

1. Сканцэнтраванасць думак ці зроку, слыху на чым-н.

Звярнуць увагу на што-н. Аднесціся з увагай.

Удзяліць увагу каму-н. Браць пад увагу.

У цэнтры ўвагі.

Увазе слухачоў! (г. зн. слухачы, звярніце ўвагу).

2. Клапатлівыя, чулыя адносіны да каго-, чаго-н.

Сяброўская ў.

утулі́ць, -улю́, -у́ліш, -у́ліць; -у́лены; зак., што.

1. у што. Схаваць або (пра галаву) уцягнуць, увабраць унутр чаго-н.

У. твар у каўнер.

У. галаву ў плечы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыціснуць (вушы) да галавы (пра каня і пад.).

Конь утуліў вушы.

|| незак. уту́льваць, -аю, -аеш, -ае.

уціхамі́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.

1. каго-што. Супакоіць, зменшыць сілу праяўлення чаго-н.

У. дзяцей.

У. злосць.

2. каго. Сілай супакоіць; задушыць (бунт, паўстанне і пад.).

У. бунтаўшчыкоў.

3. каго-што. Падпарадкаваць сваёй волі; утаймаваць.

У. стыхію.

У. раз’юшанага быка.

|| незак. уціхамі́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. уціхамі́рванне, -я, н.

фунт¹, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Руская мера вагі, роўная 409,5 г.

2. Англійская мера вагі, роўная 453,6 г.

◊

Па чым фунт ліха (ведаць, зазнаць, паказаць і пад.; разм.) — зазнаць, як цяжка ў горы, у нястачы.

|| ласк. фу́нцік, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. фунто́вы, -ая, -ае.

чужа́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (разм.).

1. Чужы, прышлы чалавек, чужынец.

2. Чалавек, які па духу, поглядах і пад. чужы ў якім-н. асяроддзі.

Ён ч. сярод іх.

3. Не родны чалавек, не сваяк.

|| ж. чужа́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак (да 1 знач.).

|| прым. чужа́цкі, -ая, -ае.

шта́нга, -і, ДМ -нзе, мн. -і, штанг і -аў, ж.

1. Вялікі металічны стрыжань як частка інструмента, механізма і пад.

Буравая ш.

2. Спартыўны снарад — металічны стрыжань, на канцах якога прымацоўваюцца цяжкія здымныя дыскі.

Займацца штангай.

3. Перакладзіна, брус футбольных і хакейных варот.

|| прым. шта́нгавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

шчаці́нне, -я, н., зб.

1. Жорсткая прамая шэрсць у некаторых жывёл.

Чорнае ш. дзіка.

2. Кароткія жорсткія валасы на няголеным твары (разм.).

Ш. пакрыла твар.

3. Жорсткая валасяная частка шчоткі, пэндзля і пад.

|| памянш. шчаці́нка, -і, ДМ -нцы, ж., зб.

|| прым. шчаці́нны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).