2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Лопнуць, раскалоцца, разламацца, утварыць трэшчыну.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Патрэскацца (пра скуру, губы і пад.).
4.каму, чым па чым і без дап. Моцна стукнуць, ударыць (разм.).
◊
Хоць трэсні (разм.) — пра дарэмныя намаганні, старанні.
|| незак.трэ́скаць, -ае (да 1 і 2 знач.).
|| наз.трэ́сканне, -я, н. (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Uncum se praebet, quod curvum crescere debet
Робіцца крывым тое, што расце крыва.
Становится кривым то, что растёт криво.
бел. Які хто змоладу, такі і ў старасці. Калі ўрадзіўся з крывымі нагамі, то ўжо ніхто іх не выправіць. Калі ўрадзіўся з лысінай, то з лысінай і памрэ.
рус. Кривая ветка прямой не станет. К чему в молодости привыкнешь, то в старости будешь делать. Каков в колы бельке, таков и в могилу. Каков чёрт от люльки, таков и в могилку.
фр. Bois tortu ne se redresse pas (Кривое дерево не выпрямляется).
англ. Nature is stronger than rearing (Природа сильнее воспитания). Though you cast out nature with a fork it will return (Гони природу хоть вилами, она вернётся).
нем. Jung gewohnt, alt getan (В молодости привык, в старости сделал).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
crunch
[krʌntʃ]1.
v.t.
хрумста́ць; разду́шваць (з трэ́скам)
2.
v.i.
хрусьце́ць; рыпе́ць
The snow crunched under our feet — Сьнег хрусьце́ў пад нага́мі
3.
n.
1) хрумста́ньне n.
2) рыпе́ньне n.
3) Sl. выраша́льная ста́дыя
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
astride
[əˈstraɪd]1.
adj.
з расста́ўленымі нага́мі
2.
adv., prep.
1) ве́рхам; расста́віўшы но́гі
He sits astride on his horse — Ён сядзі́ць ве́рхам на кані́
2) пааба́пал, уздо́ўж
astride of the road — пааба́пал даро́гі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
пазна́чыцца, ‑чыцца; зак.
1. Прыкметна змяніцца. [Марынчук:] — Нешта не разбяруся, — еў я той хлеб ці не еў? Нічога не пазначылася.С. Александровіч.
2. Зрабіцца бачным; зрабіцца прыкметным. Маршчыны пазначыліся. □ Наўкол палыхалі пажары, а ў лесе скрозь усю ноч было цёмна, і толькі пад ранне патроху пазначылася пад нагамі дарога.Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нату́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.
Напружыцца; напружыць усе сілы. Кудлаты.. [конь] старанна натужыўся, трохі пакаўзнуўся пярэднімі нагамі і скрануў сані.Кулакоўскі.Стары закашляўся, зачырванеўся, і на маршчыністым ілбе натужыліся вузлаватыя сінія жылы.Ваданосаў.Мы натужыліся. Машына ледзь-ледзь кранулася з месца. Яна, відаць, важыла тоны тры-чатыры.С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абмаро́жаны, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад абмарозіць.
2.узнач.прым. Пашкоджаны марозам. Прыплёўся [сабака] з лесу галодны, хворы, з абмарожанымі нагамі.Ваданосаў.
3.узнач.наз.абмаро́жаны, ‑ага, м. Той, хто атрымаў пашкоджанне ад марозу. Акрамя тыфозных, нямала было іншых хворых: інвалідаў вайны, скалечаных, прастуджаных, абмарожаных.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абтапта́цца, ‑топчацца; зак.
1. Тое, што і утаптацца. На двары пахла яшчэ смалой, ля зруба не абтаптаўся жвір.. і ён разносіўся нагамі па ўсім двары.Пташнікаў.
2. Знасіць, стаптаць абутак. [Рыгор] складна прыгаворваў, што ідуць яны [сваты].. здалёку, доўга хадзілі-блудзілі, шукалі-пыталі, абмачыліся і абтапталіся, нацярпеліся і нагараваліся.Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жарства́, ‑ы, ж.
Буйны калючы пясок, дробныя каменьчыкі, якія ўтвараюцца ад разбурэння горных народ. Ідзе напіцца мядзведзь. Ступіўшы на прагаліну, дзе стары знаёмы выварацень, дзе друзлы камень асыпаецца крохкай жарствой, спыняе крок.Лынькоў.Міхаська патупаў босымі нагамі ў кут, дзе Юзэф падрыхтаваў для яго самай адборнай калючай жарствы.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
двухно́гі, ‑ая, ‑ае.
З дзвюма нагамі (часцей у якасці эпітэта для абазначэння чалавека). А час быў небяспечны: у былой франтавой паласе, дзе ішлі баі, развялося мноства ваўкоў, і здараліся выпадкі, калі яны нападалі на людзей; акрамя таго, блукалі яшчэ па лесе і двухногія ваўкі — паліцэйскія і розныя здраднікі.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)