◎ Ле́мзаць 1 ’балбатаць’ (шчуч., З нар. сл.). Балтызм. Параўн. літ. lemzyti ’тс’.
◎ Лемзаць 2 ’павольна з неахвотай есці’ (ТС, Сержп. Грам.). Укр. лемзати ’тс’. Відавочна, балтызм, адпаведнікам якога ў літ. мове з’яўляюцца lėmza, lėmzė ’павольны, вялы чалавек’, lėmžii ’лізаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́хартацца ’прагаладацца’ (Касп.), вы́хартавацца ’тс’ (Юрч.). Рус. дыял. пск., смал. вы́хортаться ’прагаладацца ад хадзьбы, работы’, пск., цвяр. хортать ’жыць абы-як, перабівацца’, чэш. chrt ’хорт (сабака)’ і ’вельмі худы чалавек’. Усё ад хорт (гл.) (Фасмер, 4, 268; Махэк₂, 207).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тапе́лец ’чалавек, які ўтапіўся або топіцца’ (ТСБМ). Запазычана літаратурным шляхам (Купала) з польск. topielec ’тс’, ’істота, што жыве ў вадзе і зацягвае туды грэшнікаў; вадзянік’, што ад topiel ’глыбокае месца ў рацэ, у возеры, топкае балота’. Гл. наступныя словы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Капца́н ’неахайны чалавек, замухрышка’, ’дрэнны майстар’ (Мал.; стаўбц. Жыв. сл.), капцоны ’лахманы, абарванае адзенне’ (Нас.), капцанавата ’беднавата’ (К. Чорны). Запазычана з ідыш: kabzen, kápcən ’жабрак, бядняк’ < іўрыцк. qabṣān ’жабрак, старац’ (Фасмер, 2, 188; Слаўскі, 2, 51; ЕСУМ, 2, 380).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Карана́сты ’невысокае шырокае дрэва з моцным карэннем; плячысты чалавек’, укр. коренастий ’тс’, рус. коренастый ’тс’, чэш. kořenatý ’з моцным карэннем’, славац. korenastý, польск. korzeniasly, серб.-харв. ко̏ренаст, славен. korȇnast ’тс’ (гл. корань). Суфікс ‑astь (Трубачоў, Эт. сл., 2, 60).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
chap
I [tʃæp]1.v.
трэ́скацца, сівярэ́ць (пра ру́кі на ве́тры)
2.n.
трэ́шчына f. (у ску́ры); расшчэ́піна f.
II [tʃæp]n., informal
чалаве́к -а m.; хлапе́ц -ца́ m., хлапчы́на -ы m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
lunatic
[ˈlu:nətɪk]1.n.
1) люна́тык, вар’я́т -а m.
2) неразьві́ты, дурны́ чалаве́к
2.adj.
1) вар’я́цкі, ненарма́льны
a lunatic asylum — вар’я́цкі дом
2) дурны́, ідыяты́чны
a lunatic policy — ідыяты́чная палі́тыка
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
rat
[ræt]1.n.
1) пацу́к -а́ m.
2) Sl. неляя́льны чалаве́к, здра́днік -а, стука́ч -а́ m.
2.v.i.
1) лаві́ць пацуко́ў
2) Sl. здра́джваць, дано́сіць
•
- rat race
- smell a rat
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
snake
[sneɪk]1.n.
1) зьмяя́, вужа́ка f.
2) хі́тры, здра́длівы, верало́мны чалаве́к
3) зьме́йка, трос для прачышча́ньня тру́баў (у сантэ́хніцы)
2.v.i.
ві́цца, круці́цца, як вужа́ка
•
- snake in the grass
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
гуча́ць несов., прям., перен. звуча́ть;
стру́ны г. глу́ха — стру́ны звуча́т глу́хо;
гучы́ць вясёлая мело́дыя — звучи́т весёлая мело́дия;
Чалаве́к! Гэ́та гучы́ць го́рда! — Челове́к! Э́то звучи́т го́рдо!;
у гэ́тым пыта́нні гучы́ць сумне́нне — в э́том вопро́се звучи́т сомне́ние;
◊ не гучы́ць — не звучи́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)