перацадзі́ць, ‑цаджу, ‑цэдзіш, ‑цэдзіць; зак., што.

1. Працадзіць яшчэ раз або праз другую цадзілку. Перацадзіць малако.

2. Працадзіць усё, многае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

курну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Зацягнуцца дымам адзін раз; трохі пакурыць. — Эх, братцы! Курнуць бы, Эх, курнуць! Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дуэля́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Удзельнік дуэлі // Ахвотнік да дуэлей. Выпівоха і дуэлянт, [фон Мантэйфель] не раз трапляў у непрыемныя гісторыі. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыслака́цыя

(фр. dislocation, ад лац. dis = раз + locatio = змяпгчэнне)

1) размяшчэнне ўзброеных сіл або ваенных аб’ектаў на тэрыторыі якой-н. краіны;

2) зрушэнне пластоў зямной кары;

3) зрушэнне касцей пры пераломах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

niekiedy

час ад часу; калі-нікалі; іншы раз;

kiedy niekiedy — час ад часу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Малодушка, моло́душка ’авечка, якая ўпершыню акацілася’ (беласт., Сл. ПЗБ), драг. ’маладая курыца, якая пачынае несціся’ (Сл. ПЗБ), малодушкі ’падрослыя кураняты’ (лельч., ДАБМ, к. 296). Рус. наўг., цвяр., арханг. моло́душка, молоду́шка ’маладая курыца’, малодка ’маладая курыца’, ’маладая кабыла’, ’маладая авечка’, ’карова, якая ацялілася першы раз’, польск. młódka ’самка, якая яшчэ не раджала’, ’кабыла, якая ажарабілася першы раз’, ’маладая курапатка’. Да малодка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ На́вертам ’мімаходам, між іншым’ (Гарэц.). Параўн. укр. на́вертом ’мімаходам (зайсці), у першы раз’, што ад вертатися ’заходзіць, заязджаць’. Да вяртиць, вяртицца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Развалі́цца ’разбурыцца’ (лід., Сл. ПЗБ), ’шырока рассесціся, заняць шмат месца’ (Сцяшк. Сл.), развалі́ць ’раскідаць, разбурыць’ (Сцяшк.). Ад раз- і валі́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ро́спушка ’карніз у грубцы’ (жытк., Мат. Гом.). Да раз‑/рос‑ (са значэннем ’пашырэнне ў аб’ёме’) і пушы́ць ’рабіць пушыстым’ < пух (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Spes melior plebis semel «accipe», quam bis «habebis»

Людзям больш да душы раз «бяры», чым два разы «будзеш мець».

Людям больше по душе раз «бери», чем два раза «будешь иметь».

Гл.: Est avis...

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)