major
[ˈmeɪdʒər]
1.
adj.
1) бо́льшы, важне́йшы, зна́чны; грунто́ўны
major part — бо́льшая ча́стка
major poet — зна́чны паэ́т
2) старэ́йшы, ста́ршы
3) Mus. мажо́рны
2.
n.
1) маёр -а m.
2) даро́слы -ага m., даро́слая f.; паўнале́тні -яга m., паўнале́тняя f.
3) гало́ўная дысцыплі́на, спэцыяліза́цыя f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
minor
[ˈmaɪnər]
1.
adj.
1) ме́ншы; менш ва́жны; нязна́чны, малава́жны, другара́дны
a minor gain — нязна́чны вы́йгрыш
a minor error — дро́бная памы́лка
a minor poet — другара́дны паэ́т
2) непаўнале́тні
3) Mus. міно́рны
2.
n.
1) непаўнале́тні -яга m., непаўнале́тняя f.
2) Mus. міно́р -у (тана́льнасьць), міно́рная га́ма
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Во́ін (БРС, КТС). Рус. во́ин, укр. воїн, ст.-рус. воинъ, ст.-слав. воинъ, балг. паэт. воин, серб.-харв. во̀јни̑к, славен. vojník, чэш., славац. vojín, voják. Утворана пры дапамозе суф. адзінкавасці ‑inъ ад прасл. *vojь з магчымым значэннем ’група войска’ (Махэк₂, 696; БЕР, 172). Іншая ступень чаргавання ў ст.-слав. повинѫти ’пакарыць, заваяваць’. Роднаснымі з’яўляюцца літ. vejù, výti ’гнаць(ца), праследаваць’, vajóti імперф., ст.-інд. vḕti ’праследуе, імкнецца да’, авест. vayeiti ’гоніць, праследуе’, лац. vēnor, ‑āri ’паляваць’, ст.-ісл. veiðr ’паляванне’, ст.-в.-ням. weida ’тс’, грэч. ἵεμαι ’імкнуся, жадаю’, ірл. fíad ’дзічына’, лац. proelium (з *provoiliom) (Фасмер, 1, 334; Траўтман, 345 і наст.; Шанскі, 1, В, 141 і наст.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жыццё. Рус. разм. житьё, укр. життя, польск. życie ’жыццё’, в.-луж. žiće ’гаенне’, н.-луж. žyśe ’гаенне’, чэш. кніжн. žití, славац. кніжн. žitie, славен. žitje, серб.-харв. уст. паэт. жи́ће, балг. житие, ’жыццё’, уст. ’жыццё’. Ст.-слав. житиѥ ’жыццё’, ’жыллё’, ’здабытак’, ’істота’. Ст.-рус. житие, житье ’жыццё’, ’здабытак’, ’месца пражывання’. Як і запазыч. са ст.-слав., жыціе ўтворана ў прасл. ад асновы *žit‑ (дзеепрыметнікавага характару) з дапамогай суфікса *‑ije (‑ьje) з абстрактным значэннем. Мейе, Études, 389; Фасмер, 2, 57. Шанскі (1, Д, Е, Ж) лічыць ‑т‑ ужо часткай суфікса. Рэканструкцыю ст.-рус. семантыкі і складу слоў са знач. ’жыццё’ гл. Колесаў, Диалектная лексика, 1975, 60–75.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
крыло́
1. Flügel m -s, -; Schwínge f -, -n (паэт); Fíttich m -(e)s, -e (паэт);
2. спец Flügel m;
крыло́ аўтамабі́ля Kótflügel m;
3. ав Trágfläche f -, -n, Trágflügel m;
паваро́тнае крыло́ Schwénkflügel m;
канстру́кцыя крыла́ Flügelaufbau m -s;
нагру́зка на крыло́ Flügelbelastung f -, -en;
4. мн:
крылы (у ветрака) Wíndmühlenflügel pl;
◊ падрэ́заць крылы каму-н j-m die Flügel stútzen [beschnéiden*];
апусці́ць крылы den Mut sínken lássen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
мара, мроя, летуценне; лятунак, кроза (паэт.); сон, казка (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
рух, перамяшчэнне, прасоўванне, імчанне; хада, ход, поступ (выс., паэт.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
занядба́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад занядбаць.
2. у знач. прым. Пакінуты без догляду. У занядбаным палісадніку, над пажоўклым быллём леташніх вяргінь, ціха шапацела кучаравая рабіна. Стаховіч. // Такі, якому не ўдзялялася належная ўвага. Яшчэ не так даўно апавяданне ў нас лічылася занядбаным жанрам. Бугаёў. // Такі, аб якім не дбаюць; бедны. Паэт гаварыў ад імя занядбанай, прыгнечанай вёскі. Жыццё, побыт гэтай вёскі ён ведаў, як ніхто. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лібера́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да ліберала, лібералізму (у 1 знач.). Ліберальная партыя. Ліберальная буржуазія.
2. перан. Разм. Які дапускае лібералізм (у 2 знач.), шкоднае патуранне. Рыгор не даў гаспадару дасказаць, рашуча згадзіўшыся з яго прымірэнчымі ліберальнымі дарадамі. Гартны.
3. Уст. Які праяўляе лібералізм (у 3 знач.). У першай палавіне XIX ст. у галіне беларускай фалькларыстыкі і літаратуры дзейнічаў паэт-вучоны ліберальнага напрамку Ян Чачот. Шакун.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ліры́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да лірыкі (у 1 знач.). Лірычны паэт. // Які з’яўляецца лірыкай. Лірычны верш. Лірычная паэма. // Які з’яўляецца аб’ектам апісання ў лірыцы. Лірычны герой.
2. Прасякнуты лірызмам, паэтычнай узнёсласцю. Лірычны пейзаж.
3. перан. Разм. Чуллівы, эмацыянальна ўзвышаны. Лірычны настрой. □ Дарога, яе прысады настройвалі Русаковіча на лірычны лад. Паслядовіч.
4. Мякка-пявучы, далікатны па тэмбру (пра голас). Лірычны тэнар. Лірычнае сапрана.
•••
Лірычнае адступленне гл. адступленне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)