язы́ чніцтва , ‑а, н.
Агульная назва старадаўніх форм рэлігіі, якія, у адрозненне ад пазнейшых рэлігій (хрысціянства, будызму, ісламу і інш.), характарызаваліся мнагабожжам; ідалапаклонства.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АРМА́ ТА ,
1) старажытная назва артыл. гарматы, якая з’явілася на Русі ў 2-й пал. 14 ст. 2) Назва на Беларусі, Украіне, у Літве і Польшчы ў 15—17 ст. разнастайнай зброі і засцерагальнага ўзбраення.
3) Назва артылерыі бел. гарадоў і замкаў у 15—17 ст.
т. 1, с. 487
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
denomination
[dɪ,nɑ:mɪˈneɪʃən]
n.
1) на́ зва f. , назо́ ў -ву m.
2) найме́ ньне n.
to reduce kilograms and grams to the same denomination — вы́ разіць кілягра́ мы й гра́ мы ў адны́ м найме́ ньні
3) веравызна́ ньне n. , сэ́ кта f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
тру́ бка , -і, Д М -бцы, мн. -і, -бак, ж.
1. гл. труба.
2. Назва розных прыбораў і прыстасаванняў звычайна цыліндрычнай формы.
Рэнтгенаўская т.
3. У біялогіі і анатоміі: назва розных полых органаў цыліндрычнай формы.
Дыхальная т.
4. Частка тэлефоннага апарата з прыладай для слухання і мікрафонам.
Зняць трубку.
5. Рулон, скрутак якога-н. матэрыялу ў форме вузкай трубы.
Т. палатна.
|| памянш. тру́ бачка , -і, Д М -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. тру́ бачны , -ая, -ае (да 1 і 2 знач. ) і тру́ бкавы , -ая, -ае (да 1 знач. ).
Трубачны завод.
Трубачныя рыштаванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дэклара́ цыя , -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Афіцыйнае абвяшчэнне або ўрачыстая праграмная заява.
Урадавая д.
Д. аб дзяржаўным суверэнітэце.
2. Назва некаторых афіцыйных дакументаў з паведамленнем якіх-н. патрэбных звестак.
Гандлёвая д.
Мытная д.
|| прым. дэкларацы́ йны , -ая, -ае (да 1 знач. ).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
загало́ вак , -лоўка, мн. -лоўкі, -лоўкаў, м.
Назва якога-н. твора (літаратурнага, навуковага і пад. ) або асобных яго частак.
|| прым. загало́ вачны , -ая, -ае і загало́ ўны , -ая, -ае.
З. шрыфт.
○
Загалоўная літара — вялікая літара, якая пішацца ў слове ў пачатку тэксту, раздзела, абзаца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
герма́ нцы , -аў, адз. -нец, -нца, м.
1. Назва старажытных плямён індаеўрапейскай моўнай групы, што жылі ў цэнтральнай, заходняй і паўднёва-заходняй Еўропе.
2. Тое, што і немцы (уст. ).
|| ж. герма́ нка , -і, Д М -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым. герма́ нскі , -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ромб , -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У матэматыцы: паралелаграм, у якога ўсе стораны роўныя.
2. Назва знака адрознення такой формы на пятліцах у вышэйшага каманднага саставу Чырвонай Арміі да 1943 г.
|| прым. рамбі́ чны , -ая, -ае і ро́ мбавы , -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фала́ нга ¹, -і, Д М -нзе, мн. -і, -ла́ нг і -аў, ж.
1. Шчыльна самкнуты баявы строй пяхоты ў старажытных грэкаў.
2. Вялікая абшчына, камуна (у сацыяльным утапічным вучэнні Ш. Фур’е).
3. У Іспаніі: назва фашысцкай партыі.
|| прым. фалангі́ сцкі , -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цу́ кар , цу́ кру, м.
1. Крышталічнае спажыўнае салодкае рэчыва, якое атрымліваецца з цукровых буракоў або цукровага трыснягу.
Кілаграм цукру.
2. Назва некаторых арганічных злучэнняў, пераважна з групы вугляводаў (спец. ).
Вінаградны ц.
○
Цукровая хвароба — дыябет.
|| прым. цукро́ вы , -ая, -ае.
Цукровая пудра.
Цукровая кукуруза.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)