Verbum

лаўрэа́т, -а, М -рэа́це, мн. -ы, -аў, м.

Званне, якое прысуджаецца за выдатныя заслугі ў галіне навукі, мастацтва і пад., а таксама асоба, якая мае такое званне.

Л. конкурсу піяністаў.

|| ж. лаўрэа́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. лаўрэа́цкі, -ая, -ае.

Л. медаль.

мало́дшы, -ая, -ае.

1. Меншы па гадах у параўнанні з кім-н., самы малодшы па ўзросце.

М. брат.

М. ў сям’і.

2. Ніжэйшы чынам, ніжэйшы па службовым становішчы.

М. навуковы супрацоўнік.

М. лейтэнант.

3. Пачатковы, ніжэйшы (пра клас, курс і пад.).

Настаўнік малодшых класаў.

наклі́каць, -клічу, -клічаш, -кліча; -кліч; -кліканы; зак.

1. каго. Наззываць, запрасіць у вялікай колькасці.

Н. гасцей на вяселле.

2. перан., што і чаго. Выклікаць якім-н. учынкам, словам і пад. што-н. непрыемнае, непажаданае; напрарочыць.

Н. бяду ў хату.

|| незак. накліка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

разле́злы, -ая, -ае (разм.).

1. Які падраўся, пранасіўся, разваліўся (пра адзенне, тканіну і пад.).

Р. мех.

Чаравікі мелі р. выгляд.

2. Вельмі прамоклы, размоклы; раскіслы.

Разлезлая папера.

3. Які страціў фігуру, празмерна растаўсцеўшы; распоўзлы.

Яго постаць здавалася нейкай бясформеннай, разлезлай.

|| наз. разле́зласць, -і, ж.

рашо́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

Загарадка, прыстасаванне з планак, металічных пруткоў, дроту і пад. (якія звычайна пераплятаюцца).

Аконная р.

Паддувальная р.

За рашотку садзіць (у турму).

○

Крышталічная рашотка — размяшчэнне атамаў і іонаў у крышталі, якое паўтараецца.

|| прым. рашо́тачны, -ая, -ае.

рашэ́нне, -я, н.

1. гл. рашыць.

2. Пастанова.

Р. з’езда.

Судовае р. (прысуд).

3. Заключэнне, вывад з чаго-н.

Прыйсці да канчатковага рашэння.

4. Адказ да задачы, красворда і пад.

Знайсці р.

5. Ажыццяўленне творчай задумы; сама такая задума.

Рэжысёрскае р. п’есы.

Смелае канструктарскае р.

рэ́заны, -ая, -ае.

1. Парэзаны на кавалкі.

Р. сыр.

2. у знач. прым. Нанесены рэжучай зброяй.

Рэзаная рана.

Крычыць як р. (наз.; нібы яго рэжуць; разм.).

3. у знач. прым. Накіраваны коса, убок (пры гульні ў тэніс, валейбол і пад.).

Р. удар.

Р. мяч.

бой, бо́ю, мн. баі́, баёў, м.

1. гл. біць.

2. Узброенае сутыкненне, бітва.

Наступальны б.

3. Барацьба, спартыўнае спаборніцтва.

Кулачны б.

4. перан. Змаганне з тым, што перашкаджае ў жыцці і працы.

Б. з недахопамі.

5. зб. Біты посуд, шкло і пад.

Цагляны б.

вы́канаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

1. Ажыццявіць, здзейсніць (наказ, заданне, задуму і пад.).

В. план.

В. абяцанне.

В. загад.

2. Праспяваць, сыграць, станцаваць.

В. песню, танец.

|| незак. выко́нваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. выкана́нне, -я, н.

Праверка выканання.

Прывесці ў выкананне.

Культура выканання.

пратрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак.

1. што і без дап. Стойка перажыць што-н., вытрываць.

П. шмат пакут.

2. Прадоўжыць сваё дзеянне не спыняючыся.

Халады пратрывалі да красавіка.

3. Захавацца, праіснаваць які-н. час.

Пад напорам такой вады гэты насып тут доўга не пратрывае.