Мана́ткі ’невялікая маёмасць, рэчы, пажыткі, хатні скарб’ (іран.), ’убранне’ (ТСБМ, Янк. БП, Сцяшк., Яруш., Шат., Касп., Бяльк., Растарг., ТС; КЭС, лаг.), манатье ’анучы, рызманы, лахманы’ (Нікан.), манацье ’манаткі’ (ТС), манацце ’лахманы’ (Ян.); арго: маг., слуц., чарніг., Падолле мана́тка ’кашуля’ (Рам. 9), ст.-рус. манатья, монатия ’мантыя’, запазычаныя з с.-грэч. μαντύας < лац. mantum ’тс’ (Бандалетаў, Этимология–80, 69).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пісю́ліць (іран.) ’плакаць’ (свісл., Сцяшк. Сл.). Ад назоўніка ^піс‑уль, у якім ‑уль — суфікс балтыйскага паходжання, параўн., літ. ‑ulys утварае nomina actionis, што абазначаюць такую дзейнасць арганізма, якая адбываецца незалежна ад яго волі, а *pis⇉і.-е. аснова, якая перадае гукаперайманне, калі што-небудзь льецца, цячэ (параўн. пісяць, пісаць ’мачыцца’). Параўн. таксама пні. nici ’слёзы’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

папе́ра, -ы, мн. -ы, -пе́р, ж.

1. Матэрыял для пісьма, а таксама для іншых мэт, які вырабляецца з драўніннай ці анучнай масы.

2. Афіцыйнае пісьмовае паведамленне, дакумент; рукапіс.

Штабныя паперы.

Каштоўныя паперы (грашовыя дакументы). Корпацца ў паперах.

◊

Застацца на паперы — пра рашэнне, якое не выконваецца.

Папера ўсё вытрымае (іран.) — напісаць можна ўсё, але не заўсёды ажыццяўляецца тое, пра што напісана.

|| памянш. папе́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

|| зніж. папе́рчына, -ы, мн. -ы, -чын, ж.

|| прым. папяро́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

два, двух, двум, двума́, (аб) двух, м. і н.; дзве, дзвюх, дзвюм, дзвюма́, (аб) дзвюх, ж., ліч. кольк.

Лік, лічба і колькасць 2.

Двойчы д. — чатыры.

Напісаць лічбу д.

Д. сярпы.

Дзве хвіліны.

За аднаго бітага двух нябітых даюць (прыказка).

◊

Бачыць на два аршыны пад зямлёй (разм., часта іран.) — адрознівацца вялікай праніклівасцю.

Ні два і ні паўтара (разм.) — пра што-н. няпэўнае.

Як двойчы два (чатыры) — бясспрэчна, зразумела, ясна.

|| парадк. другі́, -о́е, -а́я.

Д. год.

Д. па парадку.

Другога мая.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цы́ркаць разм.

1. (in dünnen Stráhlen) gíeßen* [mélken], dünn flíeßen*;

2. (пляваць цераз зубы) durch die Zähne spúcken;

3. іран. etw. ganz wénig gében*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вызнача́цца, вы́значыцца

1. sich áufklären; sich heráusstellen;

2. (вылучыцца) sich áuszeichnen; sich hervórtun* (іран.);

3. (стаць знамянальным) gekénnzeichnet wérden; dénkwürdig sein; geféiert wérden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

жры́ца ж.

1. рэл., гіст. Príesterin f -, -nen;

2. перан. іран.: жры́ца каха́ння Callgirl [´kɔ:lgø:rl] n -s, -s; Séxdienstleisterin f -, -nen; Líebesdienerin f -, -nen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

дапато́пны

1. (вельмі даўні) frühgeschichtlich, vórweltlich; vórsintflutlich;

2. разм. (састарэлы); жарт., іран. vórsintflutlich; von Ánno dázumal;

дапато́пны ўбор áltmodische Kléidung [Tracht];

дапато́пныя по́гляды veráltete [vórsintflutliche] Ánsichten

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

перл м.

1. уст. (жамчужына) Pérle f -, -n;

2. перан. іран. Pérle f (музыкі, паэзіі і г. д.);

перл дасці́пнасці das ist ein Géistesblitz

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

шы́шка ж.

1. бат. Zápfen m -s, -;

яло́вая шы́шка Tánnenzapfen m-s, -;

◊

шы́шкі на вярбе́ Únsinn, dúmmes Zeug

2. разм. іран. (важнаяасоба) gróßes [hóhes] Tier

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)