tree

[tri:]

1.

n.

1) дрэ́ва -а n.

2) радаво́днае дрэ́ва

2.

v.t. treed, treeing

1) расьця́гваць (чараві́к) на кало́дцы

2) заганя́ць на дрэ́ва

The cat was treed by a dog — Саба́ка загна́ў ката́ на дрэ́ва

3.

v.i.

хава́цца на дрэ́ве, уцяка́ць на дрэ́ва

•

- up a tree

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

dostąpić

зак.

1. падысці; наблізіцца;

zły pies nie daje do siebie dostąpić — злосны сабака не дае падысці (не падпускае);

2. удастоіцца; заслужыць; ганаравацца;

dostąpić zaszczytu — удастоіцца гонару; быць уганараваным

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Саба́чы, прым. ад сабака 1; часта як састаўная частка назваў некаторых раслін і грыбоў: саба́ччая мята ’мята палявая’ (Шат.), саба́ча, саба́чая, саба́ччая, саба́чча мята, соба́ча мнята ’мята вадзяная і палявая’ (Сл. ПЗБ), саба́ча мята ’мята перцавая’ (Жыв. сл.), саба́чы рамон ’рамонак’ (Бяльк.), саба́чы рамонак, саба́чы румянак ’тс’ (Сл. ПЗБ), саба́чча мыла ’вятроўнік вязалісты’ (Жыв. сл.), саба́чы баравік ’воўчы грыб’ (Сл. ПЗБ), саба́чыя грыбы ’неядомыя грыбы’ (Сцяшк. Сл., Жыв. сл.), саба́чы грыбок ’від грыба’ (Байк. і Некр.). Як заўважае Мяркулава (Очерки, 89), назвы такога тыпу існуюць у большасці індаеўрапейскіх моў. Значэнне прыметніка, утворанага ад назваў жывёл і птушак, звычайна выпустошана; ён указвае толькі на неядомасць або непрыдатнасць для чалавека гэтай расліны. Пра сінанімію сабачы — воўчы гл. Жураўлёў, Язык и миф, 378–380.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

увяза́цца сов.

1. в разн. знач. увяза́ться;

рэ́чы до́бра ўвяза́ліся — ве́щи хорошо́ увяза́лись;

пла́ны до́бра ўвяза́ліся з мясцо́вымі ўмо́вамі — пла́ны хорошо́ увяза́лись с ме́стными усло́виями;

за на́мі ўвяза́ўся саба́ка — за на́ми увяза́лась соба́ка;

2. перен., разг. (вмешаться) ввяза́ться;

у. ў бой — ввяза́ться в бой

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

цепно́й​I (к цепь);

1. в разн. знач. ланцуго́вы;

цепно́е колесо́ ланцуго́вае ко́ла;

цепно́й мост ланцуго́вы мост;

цепны́е кора́ллы зоол. ланцуго́выя кара́лы;

цепна́я ли́ния мат. ланцуго́вая лі́нія;

цепна́я реа́кция физ., перен. ланцуго́вая рэа́кцыя;

2. (привязанный на цепь) ланцу́жны;

цепна́я соба́ка ланцу́жны саба́ка;

3. / цепно́е пра́вило мат. склада́нае трайно́е пра́віла.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

dog

[dɔg]

1.

n.

1) саба́ка -і m.

2) саме́ц -ца́ m.

dog fox — лі́с -а m.

2.

v.t.

1) хадзі́ць па пя́тах за кім; апано́ўваць, прасьле́даваць

2) лаві́ць, цкава́ць саба́камі

•

- dog in the manger

- go to the dogs

- lazy dog

- lucky dog

- sly dog

- top dog

- dog tired

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

pet

I [pet]

1.

n.

1) ха́тняя жывёла (саба́ка, кот)

2) пясту́н пестуна́ m., пестуно́к -ка́ m., пясту́ха f.; улюбёнец -ца m., улюбёнка f.

2.

adj.

ласка́льны

a pet name — ласка́льнае імя́

3.

v.

1) ласка́ць, ла́шчыць; пе́сьціць

2) патура́ць каму́; расьпе́шчваць каго́

II [pet]

n.

благі́ гу́мар; раздражнёнасьць; сварлі́васьць f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

prick

[prɪk]

1.

n.

1) уко́л -у m.

а) дзе́яньне

б) уко́латае ме́сца

2) вастрыё n.

3) во́стры боль

2.

v.t.

1) уко́лваць, кало́ць

2) настаўля́ць

the dog pricked his ears — саба́ка наста́віў ву́шы

3.

v.i.

спрычыня́ць або́ адчува́ць во́стры боль

•

- kick against the pricks

- prick up the ears

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Serram cum aliquo ducere (Varro)

Пілаваць з кім-небудзь (г. зн. сварыцца).

Пилить с кем-нибудь (т. е. перебраниваться).

бел. Быць на нажах. Адзін другога не пераважыць. Так любяцца, як сабака з кошкаю.

рус. Быть на ножах. Живут, как собака с кошкой. Метут в два веника. Не сошлось Онохино пиво с Нестеровым. Сидят вместе, а глядят врозь. Они живут ‒ ни вон, ни в избу. Один рычит да лает, другая мурлычет да фыркает.

фр. Vivre comme (un) chien et (un) chat (Жить как собака и кот).

англ. To agree like cats and dogs/harp and harrow/pickpockets in a fair (Взаимопонимание, как у кошки с собакой/арфы и бороны/воров на ярмарке).

нем. Wie Hund und Katze leben (Жить как собака и кот).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

In nullum avarus bonus est, in se pessimus

Прагны/скупы для ўсіх благі, для сябе ж горш за ўсё/самы дрэнны.

Жадный/скупой для всех плох, для себя же хуже всех/самый плохой.

бел. Сабака на сене ляжыць: ні сам не есць, ні другім не дае. І сам не гам, і другому не дам. Горка з’есці і шкала кінуць.

рус. Скряге деньги что собаке сено: и сам не ест и другим не дает. Жадный сам себе покою не даёт.

фр. N’en mange pas et n’en donne pas не ест, и не даёт).

англ. Gluttony kills more than sword (Жадность губит сильнее, чем меч).

нем. Er liegt auf seinem Geld wie der Hund auf dem Heu (Он лежит на своих деньгах, как собака на сене).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)